პროექტის სახელწოდება: „საქართველოს საჯარო დაწესებულებების საინფორმაციო (ინტერნეტ) რესურსების მონიტორინგი“

პროექტი დაფინანსებულია ღია საზოგადების ინსტიტუტის (Оpen Society Institute) და ფონდ ღია საზოგადება საქართველოსა (Оpen Society Georgia Foundation) ($60 000.00)  და ეროვნული უსაფრთხოების არქივის (The National Security Archive) ($6 000.00) მიერ.
პროექტის ბიუჯეტია - $64 000.00
პროექტის ხანგრძლივობაა - 12 თვე

პროექტის ძირითადი მიზანია:
საჯარო დაწესებულებების ოფიციალური ვებ-გვერდების მონიტორინგის მეშვეობით ინფორმაციის თავისუფლების, ელ-გამჭვირვალობისა და ელ-მმართველობის განვითარების ხელშეწყობა.

2011 წლის აპრილში ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტმა (შემდგომში „ინსტიტუტი“) დაიწყო პროექტი „საქართველოს საჯარო დაწესებულებების საინფორმაციო (ინტერნეტ) რესურსების მონიტორინგი“. პროექტი წარმოადგენს 2010 წელს ინსტიტუტის მიერ განხორციელებული "საქართველოს საჯარო დაწესებულებების საინფორმაციო რესურსების (ოფიციალური ვებ-გვერდების) მონიტორინგის” პროექტის გაგრძელებას.
პროექტის ფარგლებში, ელექტრონული გამჭვირვალობისა და ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის დონის შესაფასებლად ინსტიტუტი განახორციელებს საქართველოს საჯარო დაწესებულებათა ოფიციალური ვებ-გვერდების აუდიტს.

პროექტის მიზანია:

1.    საქართველოს საჯარო დაწესებულებების გამჭვირვალობის ხარისხის ამაღლება;
2.    ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ხელშეწყობა;
3.    საქართველოში ინფორმაციის თავისუფლებასთან დაკავშირებული საკანონმდებლო ცვლილებების ინიცირება;
4.    საქართველოში ელექტრონული მმართველობისა და ელექტრონული გამჭვირვალობის განვითარება.

გრძელვადიანი მიზნები:

პროექტი „საქართველოს საჯარო დაწესებულებების საინფორმაციო (ინტერნეტ) რესურსების მონიტორინგი“ მიმართულია იმ გამოწვევების აღმოფხვრაზე, რომლებიც დაკავშირებულია ცენტრალური და რეგიონული სამთავრობო დაწესებულებების ინფორმაციული გამჭვირვალობის, ელექტრონული მმართველობისა და ელექტრონული დემოკრატიის სფეროებთან. ინსტიტუტის მიერ შესასრულებელი სამუშაო გამიზნულია საქართველოში ღია საინფორმაციო სივრცის ჩამოყალიბებაზე; ინფორმაციის თავისუფლების თავით განმტკიცებული უფლებების შესახებ საზოგადოების ინფორმირების დონის ამაღლებაზე; რეგიონული (ადგილობრივი) და ცენტრალური მთავრობების საქმიანობის პროცესებში მოქალაქეთა ჩართულობის დონის ამაღლებაზე; ინფორმაციული გამჭვირვალობისა და ელექტრონული მმართველობის სფეროებში საჯარო თანამდებობის პირთა უნარ-ჩვევებისა და კვალიფიკაციის გაუმჯობესებაზე; ადგილობრივ  თემთა წარმომადგენლებს,  სამოქალაქო საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს, მასმედიასა და სამთავრობო სტრუქტურებს შორის ინტერაქტიული დიალოგის უფრო მაღალი დონის სისტემის დანერგვაზე.

მოკლევადიანი მიზნები:

•    სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების და მაღალი დემოკრატიული ღირებულებების მხარდაჭერა საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნის და მიღების უფლების შესახებ ფიზიკური / იურიდიული პირების და საჯარო მოსამსახურეების ინფორმირებულობის ამაღლების გზით;
•    მოქმედი კანონმდებლობით განსაზღვრული გზებით საზოგადოებრივი მნიშვნელობის მქონე ინფორმაციის საჯაროობისა და ღიაობის მხარდაჭერა;
•    თანამედროვე სტანდარტების მქონე ელექტრონული მმართველობის განვითარების მხარდაჭერა საქართველოში;
•    საგამომძიებლო ჟურნალიზმის განვითარება და მედიის თავისუფლების ხარისხის ამაღლება;
•    საჯარო დაწესებულებების მხარდაჭერა ინფორმაციის თავისუფლებასთან დაკავშირებული სამართლებრივი ბაზის განვითარების საკითხებში; საქართველოს საკანონმდებლო სისტემაში არსებული პრობლემების აღმოფხვრა სამეცნიერო და პრაქტიკული ხასიათის ღონისძიებათა ჩატარების მეშვეობით და დემოკრატიული პრინციპების გამყარება კანონმდებლობაში;
•    ინფორმაციის თავისუფლებასთან დაკავშირებული, დემოკრატიულ პრინციპებზე დამყარებული დეტალური სამართლებრივი აქტების შედგენის და აქტების მიღების ლობირების პროცესში მონაწილეობა (ინფორმაციის თავისუფლების შესახებ კანონი (FOIA) და ონლაინ საჯარო ინფორმაციის შესახებ კანონი (POIA), რომელიც დაარეგულირებს პირთა კონსტიტუციით გამყარებულ უფლებას მოიძიონ, მოითხოვონ, მიიღონ და გაავრცელონ საჯარო ინფორმაცია. ონლაინ საჯარო ინფორმაციის შესახებ კანონი უშუალოდ დაარეგულირებს საჯარო ინფორმაციის ონლაინ ხელმისაწვდომობის საკითხის სპეციფიკას.

მოსალოდნელი შედეგები და პრობლემათა აღმოფხვრა:

ინსტიტუტის მიერ შესრულებული პროექტ(ებ)ი გააუმჯობესებს საჯარო დაწესებულებათა გამჭვირვალობას ყველა დონეზე; ხელს შეუწყობს მთავრობას  უფრო ღია, ანგარიშვალდებულ და რეაგირებად ინსტიტუტად ჩამოყალიბებაში, რაც თავის მხრივ გააუმჯობესებს სამთავრობო დაწესებულებათა მუშაობის ხარისხსაც; გააძლიერებს სამოქალაქო საზოგადოებას და ხელს შეუწყობს სამოქალაქო ჩართულობას, რაც სხვა სამთავრობო პროცესებში მონაწილეობასთან ერთად აგრეთვე გულისხმობს მოქალაქეთა ჩართულობას საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნის პროცესში. პროექტ(ებ)ის შესრულებით დაინერგება არასამთავრობო სექტორსა და საჯარო თანამდებობის პირთა შორის საერთო საყურადღებო საკითხებზე მიმართული კოორდინირებული მუშაობის უფრო ძლიერი მექანიზმები.

ინსტიტუტის მიერ შესრულებული სამუშაო სარგებელს მოუტანს:

•    საქართველოს და (უცხო ქვეყნის) მოქალაქეებს, რომელთაც მიეცემათ საშუალება მიიღონ სარგებელი მთავრობის ანგარიშვალდებულობისა და ღიაობის უფრო მაღალი დონით;
•   საქართველოს მთავრობას / სხვა საჯარო დაწესებულებებს, რომელთა სარგებელი აისახება უფრო განვითარებულ შიდაუწყებრივ კომუნიკაციაში, სამუშაოს შესრულების ეფექტურობის გაზრდილ დონესა და ზოგადად ელექტრონული მმართველობისა და ელექტრონული დემოკრატიის თანამედროვე სტანდარტების ათვისებაში;
•    საჯარო მოხელეებს, რომლებიც შეიძენენ ახალ უნარ-ჩვევებსა და კვალიფიკაციას ელექტრონული მმართველობის სფეროში;
•    ჟურნალისტებსა და დამოუკიდებელი მედიის წარმომადგენლებს;
•    სამოქალაქო საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს და კერძო სექტორის წარმომადგენლებს;
•    საერთაშორისო საზოგადოებას (საერთაშორისო ორგანიზაციები, დონორი ორგანიზაციები, დიპლომატიური კორპუსი), რომელთაც მიეცემათ საქართველოში მიმდინარე დემოკრატიული პროცესების განვითარების უკეთესი მონიტორინგისა და აუდიტის საშუალება გაუმჯობესებული და გამჭვირვალე ოფიციალური სამთავრობო ვებ-სივრცის მეშვეობით;
•    ზოგადად საზოგადოების ფართო ფენებს.

შესასრულებელი ღონისძიებანი:

პროექტის ფარგლებში ინსტიტუტის მთავარი ყურადღება გამახვილებული იქნება საჯარო მმართველობის გამჭვირვალობისა და ანგარიშვალდებულების საკითხებზე საქართველოში, რაც აისახება შემდეგ ღონისძიებებში:

•   იმ სამინისტროებისა და საჯარო სამართლის იურიდიული პირების („სსიპ“-ების) მონიტორინგი, რომლებიც შესწავლილ იქნენ 2010 წლის მონიტორინგის პროექტის ფარგლებში, რაც მიზნად ისახავს განსაკუთრებულად მნიშვნელოვან ან ინტერესის სამიზნე ობიექტად შერჩეულ საჯარო უფლებამოსილებათა განმახორციელებელი დაწესებულებების შესახებ მუდმივ რეჟიმში ინფორმაციის უზრუნველყოფას;
•  პროექტის - „საინფორმაციო რესურსების მონიტორინგი“ სამიზნე ობიექტთა ჯგუფის გავრცობა, რომელიც მოიცავს საქართველოს აღმასრულებელი ხელისუფლების ყველა დაწესებულებას (მთავრობასა და პრეზიდენტთან ანგარიშვალდებული საჯარო დაწესებულებები, სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებები, რეგიონული სამთავრობო დაწესებულებები), საქართველოს საკანონმდებლო ხელისუფლების დაწესებულებები, დამოუკიდებელი ორგანოები;
•     მონიტორინგის მეთოდოლოგიის დახვეწა და გავრცობა;
•   ახალ საკანონმდებლო ინიციატივაზე მუშაობა, რომელიც ყურადღებას გაამახვილებს და დაარეგულირებს ონლაინ საჯარო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის სტანდარტებს საჯარო დაწესებულებებისათვის;
•   საჯარო დაწესებულებებთან აქტიური არაკომერციული ხასიათის საკონსულტაციო საქმიანობის საჭიროებაზე ყურადღების გამახვილება, ინსტიტუტის მხრიდან შესაბამისი რეკომენდაციებისა და კონსულტაციების მონიტორინგს დაქვემდებარებული საჯარო დაწესებულებებისათვის მიწოდების გზით;
•     საქართველოში ინფორმაციის თავისუფლებასთან დაკავშირებული საკანონმდებლო ცვლილებების ლობირება;
•  ინფორმაციის თავისუფლების საკითხის შესახებ საზოგადოებრივი ინფორმირებულობის დონის ამაღლება, აგრეთვე ორგანიზაციული საქმიანობისა და ინსტიტუტის მიზნების ეფექტური განხორციელების შესახებ ინფორმაციის ფართო საზოგადოებისათვის წარმატებული მიწოდება მედიის, სოციალური ქსელების და ინსტიტუტის ვებ-გვერდის მეშვეობით;
•   საზოგადოებასთან ინტერაქტიული კომუნიკაციის დასამყარებლად ინსტიტუტი კვლავ განაგრძობს სოციალური კომუნიკაციის საშუალებების გამოყენებას;
•    მონიტორინგის დასრულების შემდგომ, ინსტიტუტის მიერ მიღებული შედეგების დეტალური ანალიზის განხორციელება, რაც აგრეთვე მოიცავს პროექტისა და მიღებული შედეგების შეჯამებასა და შეფასებას.

2011 წლის მონიტორინგის პროგრამით გათვალისწინებული სხვა საკითხები:

•     სამოქალაქო საზოგადოების გაძლიერება და მთავრობის მიერ განხორციელებულ ღონისძიებათა პროცესებში მოქალაქეთა დემოკრატიული ჩართულობის პოპულარიზაცია;
•     დამოუკიდებელ მედიასთან მჭიდრო თანამშრომლობის დამყარება და საგამოძიებო ჟურნალიზმის წახალისება;
•     სამოქალაქო საზოგადოებრივ ორგანიზაციებთან, ადგილობრივ თემთა წარმომადგენლებსა და დამოუკიდებელ მედიასთან მჭიდრო და პროდუქტიული თანამშრომლობის საშუალებების შემუშავება და განვითარება;
•     საჯარო დაწესებულებებთან ეფექტური და სისტემატური კომუნიკაციის დამყარების მიზნით მოწინავე აპლიკაციებისა და მექანიზმების შემოღება და საქართველოს მთავრობასა და არასამთავრობო სექტორს შორის ურთიერთობის სრულიად ახალი ინტერაქტიული განზომილების დანერგვა.