პროექტის სახელწოდება: PrIME - პროკურატურის დამოუკიდებლობის ხელშეწყობა მონიტორინგისა და ჩართულობის გზით
დონორი ორგანიზაცია: ევროკავშირი (EU)
განმახორციელებელი ორგანიზაცია: ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტი (IDFI), კავკასიის კვლევითი რესურსების ცენტრთან (CRRC) და სტუდია მონიტორთან თანამშრომლობით
პროექტის ნომერი: ENI/2018/396-009
სრული ბიუჯეტი: EUR 333,321.64; ევროკავშირი: EUR 299,989.48; პარტნიორების წილი: EUR 33, 332.16
ხანგრძლივობა: 14 მარტი, 2018 – 14 მაისი, 2020
PrIME - "პროკურატურის დამოუკიდებლობის ხელშეწყობა მონიტორინგისა და ჩართულობის გზით" ევროკავშირის მიერ დაფინანსებული ინციატივაა, რომელსაც ახორციელებს ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტი (IDFI), კავკასიის კვლევითი რესურსების ცენტრთან (CRRC) და სტუდია მონიტორთან თანამშრომლობით.
PrIME-ის მიზანია საქართველოს პროკურატურის შიდა და გარე დამოუკიდებლობის გაზრდა, საქართველოს საპროკურორო და საგამოძიებო სისტემების მიუკერძოებლობისა და სამართლიანობის უზრუნველსაყოფად.
პროექტის სპეციფიური მიზნები ორად იყოფა:
1. საქართველოს პროკურატურის ანგარიშვალდებულების გაზრდა (შიდა დამოუკიდებლობა) პროკურატურის სტრატეგიის შესრულების, საერთაშორისო და ევროკავშირის სტანდარტების დაკმაყოფილების უზრუნველყოფისთვის;
2. ინსტიტუციებს შორის ინფორმაციის გაცვლის ხელშეწყობა: საქართველოს მთავრობას, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს, მედიასა და ფართო საზოგადოებას შორის ისე, რომ საზოგადოება ინფორმირებული იყოს პროკურატურაში მიმდინარე მნიშვნელოვანი რეფორმების შესახებ.
პროექტის მიხედვით შემოთავაზებულია ყოვლისმომცველი მიდგომა, რომლის ფარგლებშიც IDFI და მისი პარტნიორები ოთხი ძირითადი მიმართულებით იმუშავებენ: მონიტორინგი, ჟურნალისტური გამოძიება, შესაძლებლობების გაძლიერება, და ცნობიერების ამაღლება და ადვოკატირება.
მონიტორინგის სრული პროცესი საბაზისო კვლევიდან პოლიტიკის რეკომენდაციებამდე მიმართულია პროკურატურის ანგარიშვალდებულების გაზრდისკენ, და პროკურატურაში მიმდინარე პროცესებში საზოგადოების ჩართულობისა და მათი ინფორმირებულობისკენ. ეს პროცესი მოემსახურება საზოგადოების ჩართულობისა და მასთან დიალოგის გარეშე სამართალდამცავი სისტემების რეფორმირებისა და სხვადასხვა პოლიტიკის განხორციელების კულტურის ცვლილებას.
პროკურატურის სტრატეგიისა და სამოქმედო გეგმის განხორციელების მონიტორინგის პროცესში მედიის ჩართულობა მნიშვნელოვანი იქნება საზოგადოების ჩართულობის მისაღწევად. გახმაურებულ საქმეებთან დაკავშირებული საგამოძიებო ვიდეო მასალით საზოგადოებას მიეწოდება ნათელი და ობიექტური ინფორმაცია საქმისწარმოების შესახებ, და უზრუნველყოფს სამართალდამცავი სისტემების ობიექტურ მუშაობასა და საზოგადოების წინაშე ანგარიშვალდებულებას. ვიდეო მასალის გავრცელების შედეგად შეკრებილი საზოგადოებრივი ყურადღება მიმართული იქნება კონკრეტულ საქმეებზე, რაც ხელს შეუწყობს შესაძლო გარე (პოლიტიკურ თუ სხვა) გავლენის მოხდენის შესაძლებლობას გამოძიებასა და სამართალწარმოებაზე. იმისათვის, რომ დისკუსია არ ჩაცხრეს აღნიშნულ საქმეზე, ვიდეოების გავრცელების შემდეგ, წელიწადში ერთხელ, გაიმართება ფოკუს ჯგუფები, საგამოძიებო ვიდეოებში წარმოდგენილი საქმეების შეჯამებისა და მსგავს გახმაურებულ საქმეებზე მსჯელობის მიზნით.
ცნობიერების ამაღლებისა და ადვოკატირების აქტივობების შინაარსი დაფუძნებული იქნება მონიტორინგისა და ჟურნალისტური გამოძიების მონაცემთა და გამოწვევების ანალიზზე. ცნობიერების ამაღლების აქტივობები განხორციელდება ორი ძირითადი მიმართულებით: პროექტებისა და მისი კომპონენტების შესახებ, და დემოკრატიულ საზოგადოებაში პროკურატურის როლისა და იქ მიმდინარე რეფორმების შესახებ.
პროკურორთა და გამომძიებლების შესაძლებლობების გაძლიერება პირდაპირ იქნება დაკავშირებული პროექტის ძირითად მიზანთან. ყურადღება გამახვილებული იქნება სიძულვილით მოტივირებულ დანაშაულებსა და ქალთა მიმართ ძალადობაზე, რადგან დისკრიმინაციული მოტივით ჩადენილი დანაშაულები საქართველოში მნიშვნელოვან პრობლემას წარმოადგენს. სასწავლო ვიზიტი, რომელიც განხორციელდება ერთ-ერთ წარმატებულ ქვეყანაში, რომელიც წარმატებით ებრძვის ასეთ დანაშაულებს, ღირებული იქნება პროკურორებისა და გამომძიებლებისთვის.
ადამიანის უფლებათა დაცვისთვის ეროვნული შესაძლებლობების გაძლიერების მიზნით პროექტი PrIME შემდეგი შედეგების მიღწევას ისახავს მიზნად:
- საქართველოს პროკურატურის ანგარიშვალდებულების გაზრდა საზოგადოების წინაშე, პროკურატურის სტრატეგიის მონიტორინგის ანგარიშების მომზადების, გახმაურებული საქმეების მონიტორინგის და პროკურატურის მიერ განხორციელებული ღონისძიებების შესახებ ექსპერტული დისკუსიების ჩატარების გზით;
- ფართო საზოგადოებისა და მედიის ინტერესისა და ცნობიერების ამაღლება პროკურატურისა და იმ საკითხების შესახებ, რომლებიც რეფორმას საჭიროებს;
- პროკურორების შესაძლებლობების გაძლიერება სიძულვილით მოტივირებული დანაშაულებისა და ქალთა მიმართ ძალადობის საქმეების სისხლისსამართლებრივი დევნის განხორციელებისთვის და ასეთი დანაშაულებისთვის ზუსტი კვალიფიკაციის მინიჭებისთვის საჭიროებისამებრ;
- პროკურატურასა და სამოქალაქო საზოგადოებას შორის დიალოგის გაღრმავება ინსტიტუციის შიგნით არსებულ გამოწვევებთან დაკავშირებით ღია დისკუსიების ხელშეწყობის მიზნით.