პროექტის სახელწოდება: სასამართლო გადაწყვეტილებათა ხელმისაწვდომობის გაზრდა საქართველოში

დონორი ორგანიზაცია: აღმოსავლეთ-დასავლეთის მართვის ინსტიტუტი (EWMI), ამერიკის შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს (USAID) პროგრამის „კანონის უზენაესობის მხარდაჭერა საქართველოში“ (PROLoG)

პროექტის ნომერი: G-1296-16-211-3024-20

გრანტის ოდენობა: 37 867,50 USD

პროექტის განხორციელების პერიოდი: 2016 წლის 1 ივლისი - 2017 წლის 31 მარტი

პროექტის აღწერილობა

არასამთავრობო ორგანიზაციათა არსებული პრაქტიკა ავლენს მნიშვნელოვან პრობლემებს სასამართლო გადაწყვეტილებათა ხელმისაწვდომობის მხრივ საქართველოში. IDFI-ის გამოცდილება აჩვენებს, რომ სასამართლოები უარს აცხადებენ გასცენ კონკრეტულ საქმეებზე მიღებული სასამართლო გადაწყვეტილებები პერსონალურ მონაცემთა დაცვის არგუმენტზე მითითებით. მოცემული დროისთვის IDFI წარმართავს დავას თბილისის საქალაქო სასამართლოს წინააღმდეგ. დავის საგანს წარმოადგენს სასამართლო გადაწყვეტილებების გაცემა ყოფილი მაღალი თანამდებობის პირების წინააღმდეგ არსებულ საქმეებზე. სასამართლო გადაწყვეტილებათა გაცემასთან დაკავშირებით არსებული მდოგმარეობა ავლენს დისბალანსს საჯარო ინტერესსა და პერსონალურ მონაცემთა დაცვას შორის. ამასთან, არსებული სისტემა ვერ უზრუნველყოფს ინფორმაციის თავისუფლებისა და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინტერესებს შორის ბალანსის დაცვას. ხელისუფლების სასამართლო შტო აღიარებს პრობლემის არსებობასა და ზემოხსენებული ორი ინტერესის დაბალანსების აუცილებლობას. ამ პრობლემის გადაჭრის მიზნით საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ შეიქმნა სპეციალური სამუშაო ჯგუფი. სამუშაო ჯგუფში აქტიურ მონაწილეობას იღებდა IDFI. მიუხედავად ამისა, ვფიქრობთ, უპირველესყოვლისა, აუცილებელია პრობლემის სწორი შეფასება და მისი მასშტაბების დადგენა, საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკის შესწავლა, რეკომენდაციების წარმოდგენა და მათი ადვოკატირება. აღსანიშნავია, რომ სასამართლო რეფორმის მეორე ტალღის ფარგლებში სასამართლოებს დაეკისრებათ ვალდებულება ელექტრონულად გამოქვეყნონ გადაწყვეტილებები. მიუხედავად ამისა, ხელისუფლების სასამართლო შტოს მოცემული დროისთვის არ გააჩნია ტექნიკური მზაობა ამ სისტემის დანერგვისთვის.

IDFI-სა და პარტნიორი ორგანიზაციების (ფონდი ღია საზოგადოება - საქართველო (OSGF) და ადამიანის უფლებათა სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრი (EMC)) მიერ განხორციელებული პროექტის შედეგად გაიზრდება სასამართლო გადაწყვეტილებათა ხელმისაწვდომობის ხარისხი საქართველოში. ამ მიზნისთვის IDFI და პარტნიორი ორგანიზაციები დეტალურად შეისწავლიან სასამართლო გადაწყვეტილებათა ხელმისაწვდომობის მხრივ არსებულ მდგმოარეობას საქართველოს საერთო სასამართლოებში, გამოიკვლევენ საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკას, წარმოადგენენ საკანონმდებლო რეკომენდაციებს, განახორციელებენ მათ ადოკატირებას და თითოეულ ამ პროცესში ჩართავენ საერთაშორისო ექსპერტს.

მიზანი

პროექტის ძირითადი მიზანია სასამართლო გადაწყვეტილებათა ხელმისაწვდომობის მხრივ არსებული კანონმდებლობისა და პრაქტიკის გაუმჯობესება, რაც მიიღწევა ინფორმაციის ხელმისაწვდომობისა და პერსონალური მონაცემების დაცვის ინტერსების დაბალანსების გზით. მიზნის მისაღწევად განხორციელდება შემდეგი აქტივობები:

აქტივობები

• ეროვნული კანონმდებლობისა და პრაქტიკის შესწავლა და ანგარიშის მომზადება;
• საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკის შესწავლა (სამართლებრივი ჩარჩო და სასამართლო გადაწყვეტილებათა პროაქტიული გამოქვეყნებისთვის არსებული ვებ-პლატფორმები) და კვლევითი დოკუმენტის მომზადება;
• კოალიცია დამოუკიდებელი და გამჭვირვალე მართლმსაჯულებისთვის ფარგლებში შექმნილ სასამართლო ადმინისტრირების ჯგუფთან კონსულტაციების გავლა და დოკუმენტზე მუშაობის დასრულება;
• პროექტის ფარგლებში შემუშავებული რეკომენდაციების ადვოკატირება ძირითადი საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიულ აქტებში ცვლილებების / დამატებების შეტანის მიზნით;
• სტრატეგიული სამართალწარმოება საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოში.

აღმოსავლეთ-დასავლეთის მართვის ინსტიტუტი (EWMI) და პროგრამა „კანონის უზენაესობის მხარდაჭერა საქართველოში“ (PROLoG) შესახებ: http://ewmi-prolog.org/ka/about/