დეზინფორმაციის კვლევების მიმართულებით კვლევის არეალისა და თანამშრომლობის გაღრმავების, ასევე საკვლევი თემების გაფართოების მიზნით, ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) დეზინფორმაციისა და მეხსიერების კვლევების მიმართულების ორგანიზებით, 2021 წლის 1 ივნისს გაიმართა დისკუსია. კონფერენციაში მონაწილეობას იღებდნენ წამყვანი სამეცნიერო ცენტრები და მედიაორგანიზაციები როგორც საქართველოდან, ისე ცენტრალური ევროპის ქვეყნებიდან, რომელთაც დიდი ტრადიცია და მრავალფეროვანი სპეციალიზაცია აქვთ დეზინფორმაციის კვლევასა და გაშუქებაში, ისევე როგორც მის წინააღმდეგ ბრძოლაში. კონფერენციაზე განხილული იყო მთავარი მიღწევები დეზინფორმაციის კვლევებში სხვადასხვა ორგანიზაციის კონტექსტში, ისევე როგორც საუკეთესო პრაქტიკები დეზინფორმაციის სოციალ-პოლიტიკური ეფექტების გასანეიტრალებლად.
კონფერენცია გახსნეს მეხსიერების და დეზინფორმაციის კვლევების მიმართულების ხელმძღვანელმა - ანტონ ვაჭარაძემ და იმავე მიმართულების ასოცირებულმა მკვლევარმა - ნინო გოზალიშვილმა . მათ ხაზი გაუსვეს იმ მიმდინარე და კომპლექსურ გამოწვევებს, რომლებსაც დეზინფორმაცია იწვევს ისეთ დემოკრატიული და დემოკრატიზაციის პროცესში მყოფი საზოგადოებებისთვის, როგორიცაა საქართველო.
კონფერენციის პირველი პანელი გახსნა მეგი ქარცივაძემ , არქივების, საბჭოთა კავშირისა და მეხსიერების კვლევის მიმართულების ანალიტიკოსმა, რომელმაც წარმოადგინა IDFI-ის დეზინფორმაციის კვლევისა და მისი განეიტრალების მიმართულებით ორგანიზაციის მთავარი მიღწევები და მიმდინარე პროექტები. პრეზენტაციაში ხაზგასმული იყო დეზინფორმაციის მრავალგანზომილებიანი გავლენა ისტორიის, საზოგადოებისა და პოლიტიკის სხვადასხვა დარგზე, რომელიც კომპლექსურ მიდგომას საჭიროებს სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენელთა მხრიდან.
დისკუსიაში, IDFI-ისთან ერთად, მონაწილეობა მიიღეს შემდეგი რვა ორგანიზაციის და მედიასაშუალების წარმომადგენლებმა: GLOBSEC - დომინიკა ჰაიდუ ; სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოება (ISFED ) - ნინო რიჟამაძე ; ნატოს სტრატეგიული კომუნიკაციების ცენტრი - ელინა ლანგე-იონათამიშვილი ; ZINC Network - სოფო გელავა ; People in Need Georgia - გიორგი ჯანგიანი ; Transitions, Prague- იაროსლავ ვალუჩი ; ციფრული მედიისა და წიგნიერების ცენტრი ვენაში ( Center for Digital Media Literacy Vienna)- დიტმარ პიჩლერი ; DELFI Baltics - ვიტოლდ იანისი;
სხვადასხვა სამეცნიერო ცენტრისა და მედიასაშუალების წარმომადგენლებმა ისაუბრეს თავიანთ საქმიანობაზე დეზინფორმაციის კვლევის მიმართულებით და ძირითად სტრატეგიებზე, რომელიც მათ დეზინფორმაციასთან საბრძოლველად შეიმუშავეს. ამასთან ერთად, თითოეულმა პანელისტმა წარმოადგინა არა მხოლოდ წარმატებული მიმართულებები და პროექტები, არამედ გამოწვევები, რომლებსაც აწყდებიან დეზინფორმაციის კვლევებისა და მის წინააღმდეგ სტრატეგიების შემუშავების კუთხით. ასეთ გამოწვევებს შორის იყო არასაკმარისი ან არაფექტური მონიტორინგის ინსტრუმენტები ისეთი მცირე ენებისთვის, როგორიცაა ქართული ან სლოვაკური; ასევე საზოგადოების ნდობის დონე სამოქალაქო ორგანიზაციების მიმართ, რაც ართულებს დეზინფორმაციის შედეგების წინააღმდეგ მათ ბრძოლაში საზოგადოებასთან კომუნიკაციას.
დიალოგი დასრულდა მრგვალი მაგიდის დისკუსიის ფორმატით, სადაც მონაწილეებსა და დამსწრეებს საშუალება მიეცათ გაევლოთ პარალელები საკუთარ ეროვნულ კონტექსტებს შორის და აღენიშნათ ის მსგავსი გამოწვევები, რომელიც რეგიონის ქვეყნებს უდგათ დეზინფორმაციის ტენდენციებისა და მასთან ბრძოლის კუთხით. დიალოგი მიზნად ისახავდა შემდგომი დისკუსიისა და თანამშრომლობის გზით სამომავლო კვლევების დაგეგმვას, რომელიც იქნება მორგებული ეროვნულ კონტექსტზე, თუმცა ექნება რეგიონული მნიშვნელობა.
____
ღონისძიება გაიმართა შვედეთის საერთაშორისო განვითარების თანამშრომლობის სააგენტოს (Sida) ფინანსური მხარდაჭერით.