IDFI წლების განმავლობაში ცდილობდა მოეპოვებინა ინფორმაცია საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს მიერ განხორციელებული ღონისძიებებზე გაწეულ ხარჯებზე. მაგ. 2011 წელს აღნიშნული საკითხის გასარკვევად ჩვენ ორჯერ მივმართეთ სამინისტროს. პირველი მოთხოვნა, რომელიც 2011 წლის 2 მაისს გაიგზავნა უპასუხოდ დარჩა. განმეორებით მოთხოვნაზე (გაიგზავნა 2011 წლის 12 სექტემბერს), რომლითაც ჩვენ ვითხოვდით 2011 წლის მეორე კვარტალში (აპრილი-მაისი-ივნისი) განხორციელებული ღონისძიებების (სარეკლამო, კულტურული, საგანმანათლებლო, სამეცნიერო, სოციალური და სხვა) ჩამონათვალს და თითოეულ ღონისძიებაზე გახარჯული თანხის ოდენობას, სამინისტრომ შემდეგი შინაარსის არასრულყოფილი პასუხი მოგვაწოდა:

როგორც ჩანს, 2012 წელს საქართველოში განხორციელებული პოლიტიკური ცვლილებების ფონზე შეიცვალა კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს მიდგომაც საჯარო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობისა და ზოგადად საზოგადოებრივი ანგარიშვალდებულების კუთხით. შესაბამისად, ჩვენ პირველად მივიღეთ სრული ჩამონათვალი და დაფინანსების ოდენობა იმ სოციალური და კულტურული ღონისძიებებისა რომლებიც 2012 წლის განმავლობაში განახორციელა სამინისტრომ, აგრეთვე, პირველად მივიღეთ ინფორმაცია იმ იურიდიული თუ ფიზიკური პირების შესახებ, ვინც უშუალოდ მიიღო დაფინანსება და განახორციელა პროექტები. ვფიქრობთ, აღნიშნული მონაცემები მნიშვნელოვან წყაროს წარმოადგენს იმის გასარკვევად, თუ საკუთარი კომპეტენციის ფარგლებში, რა მიმართულებების განვითარებას უწყობდა ხელს საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტრო.

თებერვალი

როგორც მონაცემებიდან ჩანს, თებერვლის თვეში კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს ბიუჯეტიდან ყველაზე მსხვილი თანხები გამოიყო მიუზიკლ “ქეთო და კოტე”-ს ორგანიზებისთვის (385 500 ლარი), ბათუმში ლუჩია და ლამერმურის ოპერის დადგმისთვის (412 800 ლარი) და ქ. ბათუმში ჯაზ-ფესტივალის ჩატარებისთვის (460 000 ევრო). საინტერესოა, აგრეთვე, ის ფაქტი, რომ საჩხერეში 13 იანვარს გამართულ საახალწლო კონცერტთან დაკავშირებული ხარჯების (76 058 ლარი) ანაზღაურება მოხდა თითქმის ერთი თვის შემგომ, 7 თებერვალს გაფორმებული ხელშეკრულების საფუძველზე.

მარტი

მარტის თვეში 310 000 ლარით დაფინანსდა ნინო ანანიაშვილის “30 წლის აღსანიშნავი” ღონისძიება და აგრეთვე 180 000 ლარით – მომღერალ ვახტანგ (ბუბა) კიკაბიძის საკონცერტო ტურნე პოლონეთსა და იტალიაში.

აპრილი

მაისი

მაისის თვეში კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს ბიუჯეტიდან ყველაზე დიდი ოდენობით თანხა (564 972 ლარი და 207 298 აშშ დოლარი) გამოიყო 26 მაისს ქუთაისში საზეიმო კონცერტის გამართვისთვის.

500 000 ლარით დაფინანსდა საერთაშორისო ფესტივალი Tbilisi Open Air Altervision. 298 705 ლარი გამოიყო მიუზიკლ “ქეთო და კოტე”-ს ორგანიზებისთვის, 30 575 ლარით დაფინანსებული იქნა მომღერალ მერაბ სეფაშვილის კონცერტი.

ივნისი

ივნისის, თვეში ყველაზე დიდი თანხა, 1 356 800 ლარი გამოყოფილი იქნა ქ. ახალციხეში კონცერტის ჩატარებისთვის. აღნიშნული ღონისძიება მიეძღვნა რაბათის კომპლექსის გახსნას: “16 აგვისტოს ახალციხეში, განახლებული რაბათის ციხის გახსნისადმი მიძღვნილი ზეიმის ფარგლებში, კონცერტი გამართა სომხური წარმოშობის ფრანგმა მომღერალმა და მსახიობმა შარლ აზნავურმა, რომელიც წარმომავლობით ახალციხიდანაა. გახსნის ცერემონიას და კონცერტს დაესწრნენ საქართველოს ხელისუფლების წარმომადგენლები, საქართველოს პრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი და მისი მეუღლე სანდრა რულოფსი.”

ამავე პერიოდში 480 000 ლარით დაფინანსდა პროექტი “მე მიყვარს საქართველო” რომელიც საქართველოს რეგიონებს მოიცავდა და პატრიოტული სიმღერების ავტორებისა და მათი კომპოზიციების აღმოჩენით იყო დაკავებული.

ივლისი

ივლისის თვე გამორჩეული იყო სხვადასხვა ღონისძიებებისა და მსხვილი პროექტების დაფინანსების კუთხით. თბილისსა და ოზურგეთში მიუზიკლის “ვერის უბნის მელოდიების” განხორციელებისთვის გამოიყო 1 716 985 ლარი. მოცეკვავე ხოაკინ კორტესის კონცერტი ქ. ბათუმში დაჯდა 550 000 ლარი.

შედარებით “მოკრძალებული” თანხები გამოიყო ცნობილი მუსიკოსის გორან ბრეგოვიჩისა (79 223 ლარი) და ანაკლიაში ჯგუფ “33 ა”-ს (104 229 ლარი) კონცერტების ორგანიზებისთვის. თუმცა, ყველაზე საინტერესო შემთხვევა ჩვენი აზრით არის ფიზიკური პირის და ყოფილი დეპუტატის გიორგი თორთლაძისთვის პროექტ “საქართველოს ოკუპანტების გარეშე” ორგანიზებისთვის 350 000 ლარის გამოყოფა.

ხელშეკრულების დადებიდან ერთ თვეში მასში შევიდა ცვლილებები და ხელშეკრულების მხარედ ფ. პ. გიორგი თორთლაძის ნაცვლად დაფიქსირებული იქნა მის მიერვე დაფუძნებული ააიპ “საქართველოს დეოკუპაციის ცენტრი”. მიუხედავად აღნიშნული გარემოებისა, ჩვენი აზრით ფიზიკურ პირისთვის მსხვილი საბიუჯეტო სახსრების კონკურსის გარეშე გამოყოფა საკმაოდ ბევრ ეჭვს ბადებს. ჩვენთვის აგრეთვე გაურკვეველია ის, თუ რამდენად ჯდება თავად დაფინანსებული პროექტი (“საქართველო ოკუპანტების გარეშე”) კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს კომპეტენციის სფეროში. აღნიშნული პროექტის საბოლოო პროდუქტი ჯერ კიდევ უცნობია. ამ ეტაპზე, რაც ღია წყაროებიდან ირკვევა, არის შემდეგი: გაიხსნა თავად ააიპ საქართველოს დეოკუპაციის ცენტრი, ბატონმა გიორგი თორთლაძემ 2012 წლის 2 ოქტომბერს დალაშქრა კილიმანჯარო სადაც მან გაშალა დროშა წარწერით “Georgia Without Occupant’s”, დამზადდა ვიდეო რგოლი, რომელიც რეგულარულად გადის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ეთერში. 

აგვისტო

აგვისტოს თვეში ყველაზე მსხვილი დაფინანსება (698 399 ლარი) მიიღო პროექტმა “მეამაყება საქARTველო” (საქართველოს რეგიონებში კონცერტების გამართვა ახალგაზრდების მონაწილეობით). 208 004 ლარი გამოიყო მომღერალ ლექსო ქავთარაძის (ლექს-სენის) სამი მუსიკალური კლიპის გადაღების, ორი ახალი სიმღერის ჩაწერისა და 2012 წლის 26 აგვისტოს ქ. ბათუმში 2 საათიანი კონცერტის ჩატარებისათვის. 

სექტემბერი

ოქტომბერი

მთლიანობაში სხვადასხვა ღონისძიებების დაფინანსებისთვის კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს მიერ 10 თვის განმავლობაში სულ გამოყოფილი იქნა 12 265 272 ლარი რაც პროგრამულ ჭრილში შემდეგნაირად გამოიყურება:

დასკვნის სახით გვინდა ხაზი გავუსვათ იმ ფაქტს, რომ საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს დებულების მე-2 მუხლის თანახმად, მის საქმიანობის სფეროსა და ამოცანებს მათ შორის მიეკუთვნება:

• თეატრის, კინოს, მუსიკის, ქორეოგრაფიის, სახვითი, გამოყენებითი პროფესიული ხელოვნებისა და ხალხური ხელოვნების დარგების განვითარებისათვის ხელსაყრელი პირობების შექმნა;

• საზღვარგარეთ საქართველოს კულტურის ცენტრების შექმნის, კულტურის დღეების, გაცვლითი გასტროლების, გამოფენების მოწყობის ხელშეწყობა, შემოქმედებითი კოლექტივებისა და ინდივიდუალური შემსრულებლების სხვადასხვა ქვეყანაში გასამართავ ფესტივალებში, კონკურსებსა და გამოფენებში მონაწილეობის ხელშეწყობა;

• კულტურისა და კულტურული მემკვიდრეობის სფეროებში საინვესტიციო და საქველმოქმედო საქმიანობის განხორციელების ხელშეწყობა;

• კანონით დადგენილი წესით კულტურისა და კულტურული მემკვიდრეობის სფეროებისათვის ბიუჯეტით გამოყოფილი სახსრების განაწილება.

სამინისტროს დებულების მე-3 მუხლის თანახმად, მის კომპეტენციას აგრეთვე მიეკუთვნება კულტურულ-შემეცნებითი ტურიზმის განვითარების ხელშეწყობა.

ამასთან, როგორც წესი კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის, სახელოვნებო განათლებისა და ხელოვნების განვითარების ღონისძიებები ხორციელდება საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს ხაზით და ფინანსდება სახელმწიფო ბიუჯეტიდან „სუბსიდიების“ მუხლით. სამინისტროს ხსენებული ღონისძიებები აგრეთვე ფინანსდებიან მთავრობისა და პრეზიდენტის სარეზერვო ფონდებიდან.

ის, თუ რამდენად შესაბამისობაში მოდის დაფინანსებული კულტურული ღონისძიებები სამინისტროს დებულებით გათვალისწინებულ საქმიანობის სფეროებსა და ამოცანებთან, ჩვენმა მკითხველმა თავად განსაჯოს. თუმცა, საიმიჯო კლიპების დამზადებით საქართველოს ტურისტული პოტენციალის პოპულარიზაცია ან/და მწვერვალების დალაშქვრით “ოკუპაციის წინააღმდეგ ბრძოლა”, ჩვენი აზრით არ შეიძლება მიჩნეულ იქნას კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს კომპეტენციის სფეროდ.

ჩვენ აუცილებლად მიგვაჩნია, რომ მომავალში სამინისტროს ახალმა ხელმძღვანელობამ გადახედოს საკუთარ პოლიტიკას საბიუჯეტო სახსრების განკარგვასთან დაკავშირებით და ყველა შესაბამისი ღონისძიება განახორციელოს გამჭვირვალე პროცედურებისა და კონკურენციის პრინციპების დაცვაზე დაყრდნობით. აღნიშნული განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია იმისთვის, რომ საზოგადოებაში არ არსებობდეს განცდა იმისა, რომ კულტურის სფეროს დაფინანსება შესაძლებელია დამყარებული იყოს პატრონაჟის, თანამდებობის პირთა პირადი თუ პოლიტიკური სიმპათიების საფუძველზე.