ოკუპირებული ტერიტორიების მიმართსაქართველოს პოლიტიკის თანახმად, სახელმწიფოვალდებულია, შეიმუშაოს ოკუპირებულტერიტორიებზე სამშვიდობო პროცესისსაინიციატივო წინადადებები და ფორმატები, წარმართოს სამშვიდობო პროცესები დამონაწილეობა მიიღოს მათში. აღნიშნული პოლიტიკა, ასევე, გულისხმობს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე (დროებით ოკუპირებული აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა და ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ა/ო) მცხოვრები პაციენტების მკურნალობის სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დაფინანსებას „რეფერალური მომსახურების სახელმწიფო პროგრამის“ ფარგლებში.
2018 წელს ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტმა (IDFI) საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს, 2014-2017 წლებში ოკუპირებული ტერიტორიებიდან საქართველოს სამედიცინო დაწესებულებებში სტაციონალური მომსახურებით მოსარგებლეთა სტატისტიკური მონაცემების მოთხოვნით მიმართა. მიღებული ინფორმაციის საფუძველზე კი გამოაქვეყნა ანგარიში ძირითადი მიგნებებით. იმის შესაფასებლად, თუ რამდენად ეფექტურია ოკუპირებული ტერიტორიების მიმართ საქართველოს პოლიტიკის ცალკეული ასპექტები და რამდენად სარგებლობენ საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე მცხოვრები პირები ქართული მხარის მიერ შეთავაზებული ჯანდაცვის პროგრამებით 2018 წლის შემდეგ, ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტმა (IDFI)საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს ინფორმაციის გამოთხოვის მიზნით კიდევ ერთხელ მიმართა 2020 წელს. სამინისტროდან ორგანიზაციამ გამოითხოვა შემდეგი სახის ინფორმაცია:
1. 2018-2020 წლებში აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის ოკუპირებული ტერიტორიებიდან, საქართველოს საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამით მომსახურებით მოსარგებლეთა სტატისტიკური მონაცემები გაწეული მომსახურების სახეების და ხარჯების მიხედვით;
2. 2018-2020 წლებში აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის ოკუპირებული ტერიტორიებიდან, საქართველოს სამედიცინო დაწესებულებებში რეფერალური მომსახურების პროგრამით მოსარგებლეთა სტატისტიკური მონაცემები გაწეული მომსახურების სახეების და ხარჯების მიხედვით.
ძირითადი მიგნებები
- 2017 წლის შემდეგ, საქართველოს რეფერალური მომსახურების სახელმწიფო პროგრამით მოსარგებლე პაციენტების რიცხვი აფხაზეთიდან და ცხინვალის რეგიონიდან შემცირდა ისევე, როგორც ბიუჯეტიდან მათ დაფინანსებაზე გამოყოფილი თანხა.
- 2014-2017 წლების მსგავსად, რეფერალური მომსახურების სახელმწიფო პროგრამით მოსარგებლეთა შორის იყო აფხაზეთის - 1,402და ცხინვალის რეგიონის 424 მაცხოვრებელი.
- რეფერალური მომსახურების სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში, ოკუპირებულ ტერიტორიებზე მცხოვრები პაციენტები 2018-2019 წლებში, 2014-2017 წლების მსგავსად, საქართველოს სამედიცინო დაწესებულებებს ყველაზე ხშირად ონკოლოგიისა და ონკოჰემატოლოგიის დაავადების შემთხვევაში მიმართავენ.
- 2018-2020 წლებში საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან პირებმა „საყოველთაო ჯანმრთელობის დაცვის სახელმწიფო პროგრამის“ ფარგლებში ყველაზე ხშირად გეგმიური ამბულატორიული მომსახურებით ისარგებლეს, რაზეც ჯამში 817,675 ლარი დაიხარჯა ბიუჯეტიდან.
- ბიუჯეტიდან მოთხოვნილი თანხის რაოდენობის მიხედვით, „საყოველთაო ჯანმრთელობის დაცვის სახელმწიფო პროგრამის“ ფარგლებშიყველაზე მეტი თანხა დაიხარჯა გადაუდებელ სტაციონარულ (77,230,754.53 ლარი), გეგმიურ ქირურგიულ (19,369,000.73 ლარი) და გადაუდებელ ამბულატორიულ (12,255,903.54 ლარი) მომსახურებებზე.
- 2018-2020 წლებში აფხაზეთიდან უფრო მეტმა პირმა ისარგებლა „საყოველთაო ჯანმრთელობის დაცვის სახელმწიფო პროგრამით“, ვიდრე ცხინვალის რეგიონიდან.
- 2019 წელს აფხაზეთის ტერიტორიაზე ისევე, როგორც ცხინვალის რეგიონში „საყოველთაო ჯანმრთელობის დაცვის სახელმწიფო პროგრამით“ მოსარგებლეთა რიცხვი 2018 წელთან შედარებით გაიზარდა, თუმცა 2020 წლის ოქტომბრამდე შეინიშნება კლება, რაც კორონავირუსის პანდემიასთან დაკავშირებულ გადაადგილების შეზღუდვებთანაც შეიძლება იყოს კავშირში.
___
მოცემული მასალის მომზადება დაფინანსებულია შვედეთის საერთაშორისო განვითარების თანამშრომლობის სააგენტოს, Sida-ს მიერ. შინაარსზე პასუხისმგებლობა სრულად ეკისრება მის შემქმნელს. Sida შესაძლოა არ იზიარებდეს გამოთქმულ ხედვებსა და ინტერპრეტაციებს.