Tarsasag a Szabadsagjogokert v Hungary - მაღალი საჯარო ინტერესის მატარებელი ინფორმაციის ხელმისაწვდომობა

საერთაშორისო სასამართლო პრაქტიკა 18 თებერვალი 2013

ფაქტობრივი გარემოებები: მოსარჩელეს წარმოადგენდა არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომელიც საკონსტიტუციო სასამართლოსგან ითხოვდა პარლამენტის წევრის მიერ წარდგენილ სარჩელს სისხლის სამართლის კოდექსში შესატან ცვლილებებს ნარკოტიკებთან დაკავშირებული დანაშულების თაობაზე. საკონსტიტუციო სასამართლომ არ მიაწოდა მოთხოვნილი ინფორმაცია იმ საფუძვლით, რომ სარჩელზე მიმდინარეობდა წარმოება და აღნიშნული ინფორმაციის მიწოდება არ შეეძლო სარჩელის ავტორის თანხმობის გარეშე. ეროვნულმა სასამართლომ მიიჩნია, რომ საკონსტიტუციო სარჩელი შეიცავდა პარლამენტის წევრის შესახებ პერსონალურ ინფორმაციას და პერსონალური მონაცემების ხელმისაწვდომობა პირის თანხმობის გარეშე არ იყო დასაშვები საჯარო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის საფუძვლით.

 

არასამთავრობო ორგანიზაციამ წარადგინა სარჩელი ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოში საჯარო ინტერესის მქონე ინფორმაციის მიღების უფლების დარღვევის გამო ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-10 მუხლის ფარგლებში.  

 

სასამართლოს დასაბუთება: სასამართლომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-10 მუხლი ფართოდ განმარტა და აღიარა საჯარო დაწესებულებაში დაცულ ოფიციალურ დოკუმენტებზე ხელმისაწვდომობის უფლება. სასამართლომ აღნიშნა, რომ სახელმწიფომ კანონმდებლობით არ უნდა შექმნას ხელოვნური ბარიერი, რომელიც ხელს შეუშლის ინფორმაციის მიღებასა და საჯარო დებატების წარმართვას საზოგადოებისათვის მნიშვნელოვან საკითხებზე. სასამართლომ აღნიშნა, რომ არასამთავრობო ორგანიზაციებს, მედიის მსგავსად, გააჩნიათ სოციალური მეთვალყურის ფუნქცია და წარმართავენ საჯარო დებატებს საზოგადოებისათვის საინტერესო საკითხებზე. შესაბამისად, სახელმწიფომ უნდა უზრუნველყოს არასამთავრობო ორგანიზაციებისათვის ოფიციალურ დოკუმენტებზე ხელმისაწვდომობის უფლების ეფექტური რეალიზაცია.  

 

სასამართლომ მიიჩნია, რომ არასამთავრობო ორგანიზაციის მიერ მოთხოვნილი ინფორმაცია წარმოადგენდა საჯარო ინტერესის საგანს და დაადგინა, რომ მოსარჩელე ჩართული იყო საჯარო ინტერესის მქონე ინფორმაციის მოპოვების კანონიერ პროცესში. სასამართლომ მიიჩნია, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს უარი სარჩელის მიწოდებაზე ადასტურებდა საკონსტიტუციო სასამართლოს მონოპოლიას გარკვეული სახის ინფორმაციაზე, რომელიც მიმართ საჯარო ინტერესი მაღალი იყო და წარმოადგენდა ინფორმაციის მიღების უფლებაში ჩარევას.  

 

სასამართლომ მიიჩნია, რომ ინფორმაციის მიღების უფლებაში ჩარევა არ იყო აუცილებელი დემოკრატიულ საზოგადოებაში, რადგან მოსარჩელემ მოითხოვა ინფორმაცია საკონსტიტუციო სასამართლოში წარდგენილი სარჩელის შესახებ მოსარჩელის პერსონალური მონაცემების გარეშე. სასამართლომ აღნიშნა, რომ პარლამენტის წევრმა თავად გააკეთა საჯარო განცხადება სარჩელის წარდგენის თაობაზე და მისი მოსაზრებები საზოგადოებისთვის იყო ცნობილი, შესაბამისად სახელმწიფოს უარი სარჩელის მიწოდებაზე მოსარჩელის პერსონალური მონაცემების დაცვის მიზნით არ იყო გონივრული. სასამართლომ ასევე აღნიშნა, რომ სახელმწიფო მოხელეთა პოლიტიკური მოსაზრებების დაფარვა იმ საფუძვლით, რომ აღნიშნული დაკავშირებულია მის პირად მონაცემებთან და არ შეიძლება გამჟღავნდეს მისი თანხმობის გარეშე, არ არის გამართლებული გამოხატვის თავისუფლებიდან გამომდინარე.  

 

სასამართლომ დაადგინა ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-10 მუხლის დარღვევა.  

 

ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლოს 2009 წლის 14 აპრილის გადაწყვეტილება, საქმეზე Tarsasag a Szabadsagjogokert v Hungary.

 

/public/upload/salome/saertashoriso.pdf

 

   

მომზადდა ღია საზოგადოების ფონდის (OSF) ადამიანის უფლებათა სტაჟირების 2013 წლის გრანტის ფარგლებში.

სხვა მასალები ამ თემაზე
სიახლეები

კორუფციასთან ბრძოლის სასერტიფიკატო პროგრამის მონაწილეთა დაჯილდოების ცერემონია

22.10.2024

რის ხარჯზე მცირდება უმუშევრობის მაჩვენებელი?

18.10.2024

OGP-ის მმართველმა კომიტეტმა ღია მმართველობის პარტნიორობაში საქართველოს წევრობა შეაჩერა

17.10.2024

საქართველოს მოქალაქეების მიგრაციის სტატისტიკა

11.10.2024
განცხადებები

სამართლებრივი ბრძოლა რუსული კანონის წინააღმდეგ სტრასბურგში გაგრძელდება

17.10.2024

საკონსტიტუციო სასამართლომ საკუთარი მოვალეობა არ შეასრულა

09.10.2024

პრემიერ-მინისტრი ანტიკორუფციულ ბიუროს ქართულ არასამთავრობო ორგანიზაციებზე თავდასხმისთვის იყენებს

24.09.2024

კოალიცია უზენაესი სასამართლოს მოსამართლედ ნიკოლოზ მარსაგიშვილის არჩევას ეხმიანება

19.09.2024
ბლოგპოსტები

ინტერმუნიციპალური საქმიანობის გაძლიერება საქართველოში

21.10.2024

საგზაო-სატრანსპორტო შემთხვევების პრევენციის ინსტიტუციური მექანიზმები

21.10.2024

კრიპტოვალუტის საქართველოს ფინანსურ სისტემაში ინტეგრირების გამოწვევები და სტრატეგიული მიდგომა ბლოკჩეინისა და უძრავი ქონების მიმართ კორუფციის წინააღმდეგ საბრძოლველად

21.10.2024

ქართული ენის არცოდნა, როგორც გამოწვევა პოლიტიკურ პროცესებში ეთნიკური უმცირესობების ჩართულობის თვალსაზრისით

21.10.2024