მტკიცებულებაზე დაფუძნებული, ინკლუზიური პოლიტიკისა და საკანონმდებლო ბაზის შემუშავებისათვის, ასევე, რეგულაციების ეფექტიანი აღსრულებისთვის უაღრესად მნიშვნელოვანია თანამშრომლობის უზრუნველყოფა საჯარო და კერძო სექტორებს შორის. დიალოგის გაძლიერებით შესაძლებელია ქვეყანაში არსებული ეკონომიკური და სოციალური გამოწვევების დროულად და ეფექტიანად გადაჭრა. ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტი, USAID-ის მხარდაჭერით, 2015 წლიდან აფასებს საჯარო და კერძო სექტორებს შორის თანამშრომლობის ხარისხს. საწყის ეტაპზე ფასდებოდა დიალოგის ხარისხი ცენტრალურ დონეზე, ხოლო 2021 წლიდან IDFI-მ დაიწყო მუნიციპალური ნორმატიული აქტების შეფასებაც.
წინამდებარე ანგარიშის მიზანია, შეაფასოს კერძო სექტორის ჩართულობის ხარისხი მნიშვნელოვანი ეკონომიკური ზეგავლენის მქონე ნორმატიული აქტების მომზადების პროცესში. კერძოდ, შეფასდა 2021-2022 წლებში მიღებული/ინიცირებული ოცი ნორმატიული აქტის ფარგლებში ჩატარებული დიალოგის ხარისხი. შეირჩა რვა კანონი/კანონპროექტი, რვა კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტი და ოთხი მუნიციპალიტეტის - ბათუმის, ქუთაისის, გორისა და რუსთავის ბიუჯეტის თითო პრიორიტეტული პროგრამა. ბათუმსა და რუსთავში შეირჩა ინფრასტრუქტურის, ხოლო გორსა და ქუთაისში - ეკონომიკური განვითარების პრიორიტეტები.
შერჩეული ნორმატიული აქტების კვლევის ფარგლებში გამოკვეთილი მიგნებების შედეგად შემუშავდა შესაბამისი რეკომენდაციები.
- აქტების უმეტესობის (12) მომზადებაში კერძო სექტორი იყო ჩართული, თუმცა განსხვავებული ხარისხით.
- თითქმის ყველა აქტზე ჩატარდა საჯარო განხილვა, თუმცა კერძო სექტორის აზრით, რიგ შემთხვევაში, ის იყო ფორმალური, ხოლო უკუკავშირი - შაბლონური.
- საჯარო უწყებების დიდმა ნაწილმა აქტების პროექტები ვებგვერდებზე გამოაქვეყნა, თუმცა აღნიშნული მექანიზმი კომენტარების მისაღებად არ იყო ეფექტიანი.
- საჯარო უწყებები პირველად პროექტებს, ძირითადად, კერძო სექტორის მონაწილეობის გარეშე ამზადებდნენ, თუმცა ეყრდნობოდნენ მანამდე მათგან მიღებულ ინფორმაციას.
- კერძო სექტორის აქტიური მონაწილეობით მომზადებული აქტები მნიშვნელოვნად შეიცვალა მათი კომენტარების შედეგად.
- არასამთავრობო სექტორის აქტიურ მონაწილეობას დადებითი გავლენა ჰქონდა ინფორმაციის გავრცელებაზე და სამოქალაქო საზოგადოების ჩართულობაზე.
- რეგულირების გავლენის შეფასება (RIA) მომზადდა მხოლოდ სამ კანონზე და ერთ კანონქვემდებარე აქტზე.
- შეფასებული კანონპროექტების მომზადების ვადა მერყეობს 1-დან 10 წლამდე. კერძო სექტორის ნაწილის მოსაზრებით, ხანგრძლივი პროცესი არაეფექტიანია.
- აუცილებელია აქტების პროექტების პროაქტიულად გავრცელება - დაინტერესებულ მხარეებთან დოკუმენტაციის დაგზავნა და აქტიური კომუნიკაცია.
- მნიშვნელოვანია ანალიტიკური დოკუმენტების მომზადება და გასაჯაროება.
- სასურველია აქტების პირველადი სამუშაო ვერსიების მომზადებაში კერძო სექტორის ჩართულობა.
- კერძო სექტორის ჩართულობის ზრდისათვის, აუცილებელია, აქტების მომზადების პროცესის ეფექტიანად წარმართვა, შედეგზე ორიენტირებული საჯარო განხილვების ჩატარება და კომენტარებზე არგუმენტირებული უკუკავშირი.
- ინფორმაციის გავრცელების და აქტების პროექტების დახვეწისთვის, აუცილებელია, ბიზნეს სექტორთან ერთად, არასამთავრობო სექტორის აქტიური მონაწილეობაც.
- მნიშვნელოვანი ეკონომიკური გავლენის მქონე აქტების შემთხვევაში, აუცილებელია RIA-ს მომზადება, კანონით ვალდებულების მიუხედავად.
- დაინტერესებული მხარეები არ იყვნენ საკმარისად ინფორმირებული საბიუჯეტო ციკლის და საჯარო უწყებების კომპეტენციების შესახებ.
- დაინტერესებული მხარეების უმეტესობას უჭირს ვებგვერდებზე ბიუჯეტის პროექტების მიგნება.
- ბიუჯეტის დაგეგმვის ეტაპზე, ძირითადად, შეხვედრები იმართებოდა მოსახლეობასთან და ნაკლებად ბიზნესთან და არასამთავრობო ორგანიზაციებთან.
- დაინტერესებული მხარეების დიალოგში მონაწილეობის ხარისხის ზრდისთვის აუცილებელია, ადგილობრივი თვითმმართველობების მხრიდან ეფექტიანი კომუნიკაცია.
- აუცილებელია ბიუჯეტის მომზადების ეტაპებისა და ვადების შესახებ ინფორმაციის პროაქტიულად გავრცელება და ვებგვერდზე მათი ხელმისაწვდომობის გამარტივება.
- აუცილებელია, მოსახლეობის და კერძო სექტორის ჩართულობის ზრდა ეკონომიკური განვითარების მიმართულებით განსახორციელებელი პროექტების დაგეგმვაში.
- აუცილებელია დაინტერესებული მხარეების ცნობიერების ამაღლება ადგილობრივი თვითმმართველობის კომპეტენციების შესახებ.
დაინგრევა თუ არა საქართველოს ეკონომიკა თუ რუსეთს ორმხრივ ეკონომიკურ სანქციებს დავუწესებთ?
30.05.2023ანტიდასავლური პროპაგანდის საბჭოთა საწყისები
20.12.2022
სიახლეების გამოწერა
