გამჭვირვალე სახელმწიფო შესყიდვების რეიტინგი – სახელმწიფო შესყიდვების რეფორმების გაძლიერება ღია მმართველობის პარტნიორობის გამოყენებით

სიახლეები | ეკონომიკა და სოციალური პოლიტიკა | პუბლიკაციები | სტატია 17 სექტემბერი 2018

„ღია მმართველობის პარტნიორობა“ (OGP) სულ უფრო პოპულარული ხდება მთელს მსოფლიოში. ამ პოპულარობასთან ერთად იზრდება იმ საკითხთა მრავალფეროვნება, რასაც OGP-ის სამოქმედო გეგმები მოიცავს. სახელმწიფო შესყიდვები ერთ-ერთი ასეთი სფეროა. დღესდღეობით, OGP-ში ძალზედ ცოტაა სახელმწიფო შესყიდვებთან დაკავშირებული სამაგალითო ვალდებულება, თუმცა ეს შეიძლება სულ მალე შეიცვალოს.

 

ელექტრონული მმართველობის გავრცელებამ და მონაცემთა გახსნით მიღებული აშკარა და ხელშესახები სარგებლის გააზრებამ ერთ დიდ მოძრაობას ჩაუყარა საფუძველ. ამ მოძრაობას სათავეში უდგანან ისეთი ორგანიზაციები, როგორიცაა „ღია კონტრაქტების პარტნიორობა“, რომელიც მთავრობებს ეხმარება შესყიდვებთან დაკავშირებული მონაცემების გამოქვეყნებაში.

 

თუმცა, არსებობს ისეთი ინიციატივებიც, მაგალითად გამჭვირვალე სახელმწიფო შესყიდვების რეიტინგი (TPPR), რომელიც ადვოკატირების მეშვეობით ცდილობს მონაწილე ქვეყნებში შექმნას რეფორმირების საფუძველი, რასაც იგი, პირველ რიგში, OGP-ის დახმარებით აკეთებს, მოუწოდებს რა მთავრობებს გაამყარონ მათი დაგეგმილი თუ მიმდინარე რეფორმები OGP-ის პროცესის საშუალებით.

 

თPPღ-ს მართავს „ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტი“ (IDFI), „ღია საზოგადოების ფონდისა“ და „ჰივოსის“ ფინანსური მხარდაჭერით. TPPR-ის ფარგლებში შემუშავდა სახელმწიფო შესყიდვების კანონმდებლობისა და აღსრულების საყოველთაო სტანდარტი, რომელიც სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლების მიერ გამოიყენება, როგორც ადვოკატირების ინსტრუმენტი სახელმწიფო შესყიდვების სფეროში ცვლილებების მოსახდენად. TPPR-ის მეთოდოლოგიამ გარკვეულწილად უკვე მოიპოვა საერთაშორისო აღიარება. ევროპის საბჭომ TPPR-ს სრული თავი მიუძღვნა მის ერთ-ერთ ტექნიკურ დოკუმენტში – „კორუფციული რისკის შეფასება სახელმწიფო შესყიდვებში“.

 

პროექტის ფარგლებში ასევე შეიქმნა სახელმწიფო შესყიდვებზე მომუშავე ორგანიზაციათა გლობალური ქსელი, რომლის მიზანია კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით მოქმედება. ქსელის წევრები ერთმანეთს უზიარებენ საუკეთესო პრაქტიკას და ერთად ცდილობენ სასარგებლო ცვლილების მოხდენას.

 

პროექტი 2016 წელს 6 ქვეყნით დაიწყო (სომხეთი, აზერბაიჯანი, ბელარუსი, საქართველო, მოლდოვა და უკრაინა). ამჟამად იგი მოიცავს 14 ქვეყანას ევრაზიის რეგიონში, ხოლო კიდევ 14-ს მსოფლიოს სხვა რეგიონებში.

 

სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ OGP-ის ვალდებულებების წახალისება TPPR-ის მიერ გამოყენებული ადვოკატირების ერთ-ერთი მთავარი ინსტრუმენტია. რეფორმისთვის ნიადაგის მოსამზადებლად პროექტი ასევე ცდილობს გააჩინოს კონკურენცია ქვეყნებს შორის რეიტინგის წარმოების გზით, გამოავლინოს თითოეული ქვეყანის მთავარი პრობლემები და შეიმუშაოს შესაძლო გამოსავალი.

 

OGP-ის თვალსაზრისით, ყირგიზეთის სამოქმედო გეგმაში TPPR-მა წარმატებით შეიტანა რამდენიმე რეკომენდაცია. ყირგიზეთმა თPPღ-ის შეფასების შედეგები დაასახელა სახელმწიფო შესყიდვების სისტემის რეფორმირების ერთ-ერთ საფუძვლად.

 

TPPR-ის გამოცდილებამ აჩვენა, რომ OGP-ის გაფართოებას დადებითი გავლენა აქვს მმართველობის ისეთ მნიშვნელოვან სფეროებზე, როგორიცაა სახელმწიფო შესყიდვები. TPPR, რა თქმა უნდა, აპირებს თავისი წვლილი შეიტანოს ამ პროცესში და უბიძგოს ქვეყნებს არ გამოტოვონ ეს შესაძლებლობა.

სხვა მასალები ამ თემაზე
სიახლეები

კოალიციის განცხადება საზოგადოებრივ მაუწყებელთან დაკავშირებით

29.01.2025

“მთავარი არხი”-ს ირგვლივ განვითარებული მოვლენები კრიტიკული მედიის შეზღუდვის ტენდენციაა

28.01.2025

IDFI, ბათუმში, 11-15 იანვარს განვითარებულ მოვლენებს აფასებს

20.01.2025

ინფორმაციის თავისუფლება: მედია და საზოგადოება სისტემური უკანონობის პირისპირ

20.01.2025
განცხადებები

კოალიციის განცხადება საზოგადოებრივ მაუწყებელთან დაკავშირებით

29.01.2025

“მთავარი არხი”-ს ირგვლივ განვითარებული მოვლენები კრიტიკული მედიის შეზღუდვის ტენდენციაა

28.01.2025

მზია ამაღლობელის დაკავება წინასწარ დაგეგმილი პროვოკაციაა

13.01.2025

11 იანვარს მშვიდობიანი დემონსტრანტების უკანონო დაკავება პოლიციის მხრიდან ძალის გამოყენების თანხლებით მიმდინარეობდა

12.01.2025
ბლოგპოსტები

ქართველი ემიგრანტების საარჩევნო უფლების რეალიზების კუთხით არსებული გამოწვევები და მათი ელექტორალური ქცევა

25.12.2024

რუსეთის სპეცსამსახურების აქტიური ღონისძიება - ალექსანდრე მალკევიჩი საქართველოში

29.11.2024

ინტერმუნიციპალური საქმიანობის გაძლიერება საქართველოში

21.10.2024

საგზაო-სატრანსპორტო შემთხვევების პრევენციის ინსტიტუციური მექანიზმები

21.10.2024