გამჭვირვალე სახელმწიფო შესყიდვების რეიტინგი – სახელმწიფო შესყიდვების რეფორმების გაძლიერება ღია მმართველობის პარტნიორობის გამოყენებით

სიახლეები | ეკონომიკა და სოციალური პოლიტიკა | პუბლიკაციები | სტატია 17 სექტემბერი 2018

„ღია მმართველობის პარტნიორობა“ (OGP) სულ უფრო პოპულარული ხდება მთელს მსოფლიოში. ამ პოპულარობასთან ერთად იზრდება იმ საკითხთა მრავალფეროვნება, რასაც OGP-ის სამოქმედო გეგმები მოიცავს. სახელმწიფო შესყიდვები ერთ-ერთი ასეთი სფეროა. დღესდღეობით, OGP-ში ძალზედ ცოტაა სახელმწიფო შესყიდვებთან დაკავშირებული სამაგალითო ვალდებულება, თუმცა ეს შეიძლება სულ მალე შეიცვალოს.

 

ელექტრონული მმართველობის გავრცელებამ და მონაცემთა გახსნით მიღებული აშკარა და ხელშესახები სარგებლის გააზრებამ ერთ დიდ მოძრაობას ჩაუყარა საფუძველ. ამ მოძრაობას სათავეში უდგანან ისეთი ორგანიზაციები, როგორიცაა „ღია კონტრაქტების პარტნიორობა“, რომელიც მთავრობებს ეხმარება შესყიდვებთან დაკავშირებული მონაცემების გამოქვეყნებაში.

 

თუმცა, არსებობს ისეთი ინიციატივებიც, მაგალითად გამჭვირვალე სახელმწიფო შესყიდვების რეიტინგი (TPPR), რომელიც ადვოკატირების მეშვეობით ცდილობს მონაწილე ქვეყნებში შექმნას რეფორმირების საფუძველი, რასაც იგი, პირველ რიგში, OGP-ის დახმარებით აკეთებს, მოუწოდებს რა მთავრობებს გაამყარონ მათი დაგეგმილი თუ მიმდინარე რეფორმები OGP-ის პროცესის საშუალებით.

 

თPPღ-ს მართავს „ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტი“ (IDFI), „ღია საზოგადოების ფონდისა“ და „ჰივოსის“ ფინანსური მხარდაჭერით. TPPR-ის ფარგლებში შემუშავდა სახელმწიფო შესყიდვების კანონმდებლობისა და აღსრულების საყოველთაო სტანდარტი, რომელიც სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლების მიერ გამოიყენება, როგორც ადვოკატირების ინსტრუმენტი სახელმწიფო შესყიდვების სფეროში ცვლილებების მოსახდენად. TPPR-ის მეთოდოლოგიამ გარკვეულწილად უკვე მოიპოვა საერთაშორისო აღიარება. ევროპის საბჭომ TPPR-ს სრული თავი მიუძღვნა მის ერთ-ერთ ტექნიკურ დოკუმენტში – „კორუფციული რისკის შეფასება სახელმწიფო შესყიდვებში“.

 

პროექტის ფარგლებში ასევე შეიქმნა სახელმწიფო შესყიდვებზე მომუშავე ორგანიზაციათა გლობალური ქსელი, რომლის მიზანია კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით მოქმედება. ქსელის წევრები ერთმანეთს უზიარებენ საუკეთესო პრაქტიკას და ერთად ცდილობენ სასარგებლო ცვლილების მოხდენას.

 

პროექტი 2016 წელს 6 ქვეყნით დაიწყო (სომხეთი, აზერბაიჯანი, ბელარუსი, საქართველო, მოლდოვა და უკრაინა). ამჟამად იგი მოიცავს 14 ქვეყანას ევრაზიის რეგიონში, ხოლო კიდევ 14-ს მსოფლიოს სხვა რეგიონებში.

 

სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ OGP-ის ვალდებულებების წახალისება TPPR-ის მიერ გამოყენებული ადვოკატირების ერთ-ერთი მთავარი ინსტრუმენტია. რეფორმისთვის ნიადაგის მოსამზადებლად პროექტი ასევე ცდილობს გააჩინოს კონკურენცია ქვეყნებს შორის რეიტინგის წარმოების გზით, გამოავლინოს თითოეული ქვეყანის მთავარი პრობლემები და შეიმუშაოს შესაძლო გამოსავალი.

 

OGP-ის თვალსაზრისით, ყირგიზეთის სამოქმედო გეგმაში TPPR-მა წარმატებით შეიტანა რამდენიმე რეკომენდაცია. ყირგიზეთმა თPPღ-ის შეფასების შედეგები დაასახელა სახელმწიფო შესყიდვების სისტემის რეფორმირების ერთ-ერთ საფუძვლად.

 

TPPR-ის გამოცდილებამ აჩვენა, რომ OGP-ის გაფართოებას დადებითი გავლენა აქვს მმართველობის ისეთ მნიშვნელოვან სფეროებზე, როგორიცაა სახელმწიფო შესყიდვები. TPPR, რა თქმა უნდა, აპირებს თავისი წვლილი შეიტანოს ამ პროცესში და უბიძგოს ქვეყნებს არ გამოტოვონ ეს შესაძლებლობა.

სხვა მასალები ამ თემაზე
სიახლეები

IDFI-ს მიმართულების ხელმძღვანელი, ანტონ ვაჭარაძე, ჩეხეთში გამართულ კონფერენციაზე “საბჭოთა და რუსული დივერსია ევროპის წინააღმდეგ”

18.11.2024

2024 წლის საპარლამენტო არჩევნებმა საქართველოში ავტოკრატიული ტენდენციები გაამყარა - V-Dem institute-ის შეფასება

13.11.2024

სასამართლოს აქტების პროაქტიული გამოქვეყნება: კანონმდებლობა და პრაქტიკა

04.11.2024

სტატუსმეტრი 2.0 - როგორ მიდის საქართველო ევროკავშირის 9 ნაბიჯის შესრულებისკენ

01.11.2024
განცხადებები

სტრასბურგის სასამართლომ განსხვავებული აზრის მქონე მოსამართლის სასამართლო სისტემიდან განდევნა დაადასტურა

11.11.2024

მოვუწოდებთ პროკურატურას არჩევნების გაყალბება გამოიძიოს და არა დამკვირვებელი ორგანიზაციების საქმიანობა

06.11.2024

სასამართლო ხელისუფლებამ სისტემურ საარჩევნო დარღვევებზე თვალი არ უნდა დახუჭოს

05.11.2024

სამართლებრივი ბრძოლა რუსული კანონის წინააღმდეგ სტრასბურგში გაგრძელდება

17.10.2024
ბლოგპოსტები

ინტერმუნიციპალური საქმიანობის გაძლიერება საქართველოში

21.10.2024

საგზაო-სატრანსპორტო შემთხვევების პრევენციის ინსტიტუციური მექანიზმები

21.10.2024

კრიპტოვალუტის საქართველოს ფინანსურ სისტემაში ინტეგრირების გამოწვევები და სტრატეგიული მიდგომა ბლოკჩეინისა და უძრავი ქონების მიმართ კორუფციის წინააღმდეგ საბრძოლველად

21.10.2024

ქართული ენის არცოდნა, როგორც გამოწვევა პოლიტიკურ პროცესებში ეთნიკური უმცირესობების ჩართულობის თვალსაზრისით

21.10.2024