ბოლო 10 წლისგანმავლობაში, საქართველოს ბაზარზე მოქმედი ოპერატორების შედარებითი სიმრავლისმიუხედავად, სადენიან ინტერნეტის მომსახურებას სამი ძირითადი კომპანია ახორციელებს: „სილქნეტი“, „კავკასუს ონლაინი“ და „ახალი ქსელები“-„ახტელის“ ჯგუფი. პირველი კომპანია დომინანტია, თუმცა მესამე ჯგუფში შემავალი აბონენტებისთვის ინტერნეტის მიწოდება ძირითადად “ახალი ქსელებისა“ „ახტელის“ მიერ ხორციელდება. მიუხედავად აბონენტების რაოდენობის ზრდის დადებითი მაჩვენებლისა, პრობლემად რჩება ინტერნეტის ფასების ზრდის, ჩანაცვლებადი სერვისების ხელმისაწვდომობის და კონკურენციის პრობლემები.

საქართველოში ელექტრონული კომუნიკაციების დარგში სახელმწიფო პოლიტიკის განმსაზღვრელი არის საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტრო, თუმცა, საშუალო ვადიანი ან გრძელვადიანი ინფო საკომუნიკაციო (ICT) განვითარების პოლიტიკის დოკუმენტი ქვეყანას არ გააჩნია და საქართველოს ბაზარი არაპროგნოზირებადი და შესაბამისად, მაღალი რისკის მატარებელია ინვესტორებისთვისაც.

საქართველოს ინტერნეტიზაცია უნდა იყოს ცალსახად სოციალური პროექტი, თუმცა, უმთავრესი პრობლემა, რის გადაწყვეტაც მიდგომების ჩამოსაყალიბებლად უწევდა ამა თუ იმ სახელმწიფოს, იყო მთავრობის ინტერვენციის დოზა და ფულადი მოცულობა, რაც უნდა შეწონილიყო იმ ზიანთან, რომელიც თავისუფალ ბაზარს მიადგებოდა.

ვფიქრობთ, რომ ის რყევები, რომელიც მონოპოლისტი კომპანიების შერწყმის ან აქტივობების შეძენით არის განპირობებული, სწორედ საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს და მისი სსიპ-ის „საქართველოს ტექნოლოგიებისა და ინოვაციების სააგენტოს“ არასწორი, არათანმიმდევრული და დახურული აქტივობების შედეგია.

2014-2015 წლებში შეინიშნება გარკვეულია ქტივობები საქართველოს ფართოზოლოვანი დაფარვის პროცესის ხელშეწყობის მიზნით, თუმცა საქართველომ ეს პროცესები წინასწარი დაგეგმვის და სტრატეგიის არარსებობის პირობებში დაიწყო. არსებული სხვადასხვა მოდელების მიუხედავად, პროცესი დაიწყო საჯარო განხილვების და დაინტერესებული მხარების ჩართულობის გარეშე, და მხოლოდ რამდენიმე კაციანი ჯგუფის მიერ დაიგეგმა და განხორციელდა კონკრეტული ბიზნეს მოდელის შერჩევა, საკმაოდ ბუნდოვანი საკონკურსო პირობების დადგენა და კონკურსის ჩატარება.

სსიპ „საქართველოს ტექნოლოგიებისა და ინოვაციების სააგენტოს“ ბოლო განცხადებით, რადგან კერძო სექტორი არ აპირებს პროექტში ჩაბმას, საქართველოს ინტერნეტიზაციის პროექტს ფონდი ქართუ“ დააფინანსებს და გამოყოფს გრანტს ამ პროექტისთვის. ეს ინიციატივა უდავოდ უნდა ჩაითვალოს „საჩუქრად“ საქართველოს მოსახლეობისთვის. პროექტის ბიუჯეტის ხარჯვის გამჭვირვალობა და სწორი, ინტერნეტ ოპერატორებისთვის ნაკლებად „საშიში“ მოდელის შერჩევა, სწორედ ღია და საჯარო კონსულტაციების შედეგად უნდა მოხდეს. სამწუხაროდ, გადაწყვეტილების მიღება „დახურულ კარს მიღმა“ ხდება, რის მიზეზი გაურკვეველია.

მიუხედავად წარუმატებელი კონკურსისა, ეკონომიკის სამინისტროს სსიპ „საქართველოს ტექნოლოგიებისა და ინოვაციების სააგენტოს“ ხელმძღვანელმა დააანონსა ახალი გეგმა, რომელიც ლიტვური გამოცდილებას ეყრდნობა და ამ ქვეყნის მოდელზეა ორიენტირებული. დადებითი შეფასებების მიუხედავად, სამწუხაროდ, ამ შემთხვევაშიც, ლიტვის ბიზნეს მოდელის შერჩევა, დაინტერესებული პირების ჩართულობის, დადებითი და უარყოფითი მხარეების შეფასების და სხვა მნიშვნელოვანი ეტაპების გავლის გარეშე განხორციელდა.

წინამდებარე დოკუმენტში გაანალიზებულია ლიტვის მოდელი, ის ხარვეზები და წარმოქმნილი პრობლემები, რაც საჭიროა გათვალიწინებული იყოს საქართველოშიც პროექტის განხორციელებისას.

 /public/upload/Digital/BBlitva1.pdf