2020 წლის 15 ივნისს, დამოუკიდებელმა ინსპექტორმა ნაწილობრივ დააკმაყოფილა ა(ა)იპ „ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის“ ადმინისტრაციული საჩივარი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად ცნობის და საჯარო ინფორმაციის გაცემაზე პასუხისმგებელი პირისთვის საჯარო ინფორმაციის გაცემის დავალების თაობაზე.
2020 წლის 4 თებერვალს IDFI-იმ განცხადებით მიმართა დამოუკიდებელი ინსპექტორის სამსახურს და მოითხოვა „საერთო სასამართლოების შესახებ“ ორგანული კანონის 756-ე მუხლის საფუძველზე მოსამართლის მიმართ დისციპლინური საქმის წინასწარი შემოწმებისა და გამოკვლევის შედეგად მიღებული დასაბუთებული დასკვნები და მოსაზრებები მხარეთა მაიდენტიფიცირებელი მონაცემების დაფარვით, „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ კანონის შესაბამისად. 2020 წლის 14 თებერვლის წერილით IDFI-ის უარი ეთქვა ინფორმაციის გაცემაზე იმ მოტივით, რომ დისციპლინური სამართალწარმოების პროცესი კონფიდენციალურია და ორგანული კანონი არ ითვალისწინებს საქმის წინასწარი შემოწმებისა და მოკვლევის შედეგად მიღებული დასაბუთებული დასკვნებისა და მოსაზრებების (შუალედური გადაწყვეტილებების) გასაჯაროებას მაიდენტიფიცირებელი მონაცემების გარეშეც კი.
IDFI-იმ ადმინისტრაციული საჩივრით მიმართა დამოუკიდებელ ინსპექტორს და მოითხოვა საჯარო ინფორმაციის გაცემაზე უარის ბათილად ცნობა და მოთხოვნილი ინფორმაციის გაცემა იმ საფუძვლით, რომ ინფორმაციის გაცემაზე უარი არღვევდა საჯარო ინფორმაციის მიღების უფლებას. IDFI სრულად იზიარებს დისციპლინური სამართალწარმოების კონფიდენციალურობის მნიშვნელობას, სწორედ ამიტომ ინფორმაცია მოთხოვნილ იქნა მოსამართლეთა მაიდენტიფიცირებელი მონაცემების გამჟღავნების გარეშე.
IDFI-ის შეფასებით, დამოუკიდებელი ინსპექტორის სამსახური არასწორად განმარტავდა კანონს, როცა უთითებდა, რომ შუალედური გადაწყვეტილებების გამოქვეყნებას კანონი არ ითვალისწინებს და ამდენად, ისინი არ უნდა გაიცეს. კანონით ზოგიერთი გადაწყვეტილების/ინფორმაციის გამოქვეყნების ვალდებულების დადგენა თავისთავად არ გულისხმობს, რომ საჯარო დაწესებულებაში დაცული სხვა საჯარო ინფორმაცია ხელმისაწვდომი არ უნდა იყოს.
დამოუკიდებელი ინსპექტორის 2020 წლის 15 ივნისის N2 ბრძანებით IDFI-ის ადმინისტრაციული საჩივარი ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა. ბრძანების თანახმად, „სასამართლოსა და კონკრეტული მოსამართლის ინტერესების, დისციპლინური სამართალწარმოების კონფიდენციალურობის გათვალისწინებით მხოლოდ ისეთი დასკვნების გაცემაა შესაძლებელი, რომელიც დისციპლინური სამართალწარმოების საწყის ეტაპზე არ დაარღვევს კანონის ლეგიტიმურ მიზანს დაიცვას მოსამართლეთა ინტერესები... დისციპლინური სამართალწარმოების თავისებურებებისა და საქმეთა კონფიდენციალურობის, ისევე როგორც მოსამართლეთა და ამავე დროს საზოგადოების ინტერესების გათვალისწინებით, მიზანშეწონილია დამოუკიდებელი ინსპექტორის დასკვნების განზოგადებული, ზოგადი ფორმულირების სახით მაიდენტიფიცირებელი მონაცემების გარეშე გაცემა ისე, რომ არ იქნეს დარღვეული კანონის მოთხოვნა დისციპლინური სამართალწარმოების კონფიდენციალურობის თაობაზე“.
2020 წლის 25 ივნისის წერილით დამოუკიდებელმა ინსპექტორმა IDFI-ის მიაწოდა დასკვნები 5 საჩივართან დაკავშირებით. მოსამართლეთა მაიდენტიფიცირებელი მონაცემების გამჟღავნების გარეშე ცალკეული დასკვნების გასაჯაროებამ ცხადად დაადასტურა, რომ ამ დოკუმენტების ხელმისაწვდომობა არ ეწინააღმდეგება დისციპლინური სამართალწარმოების კონფიდენციალურობის პრინციპს და არ არღვევს მოქმედ კანონმდებლობას.
ბოლო წლებში, IDFI მნიშვნელოვან ყურადღებას ამახვილებდა დამოუკიდებელი ინსპექტორის დასკვნების გასაჯაროების მნიშვნელობაზე. დისციპლინური პასუხისმგებლობის სისტემა სასამართლო სისტემის ავტორიტეტისა და საზოგადოებაში სასამართლოს მიმართ ნდობის დაცვის ინტერესს ემსახურება, თუმცა, მეორე მხრივ, შეიცავს პოტენციურ საფრთხეს, მისი არასათანადოდ გამოყენების პირობებში, გადაიქცეს ინდივიდუალურ მოსამართლეებზე ზეწოლის ბერკეტად. სწორედ ამიტომ არსებითად მნიშვნელოვანია დამოუკიდებელი ინსპექტორის სამსახურის, როგორც დისციპლინური სამართალწარმოების სისტემის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი რგოლის, საქმიანობის სათანადო გამჭვირვალობის უზრუნველყოფა. დასკვნების ხელმისაწვდომობა აუცილებელია იმისთვის, რომ შეფასდეს ინსპექტორის დამოუკიდებლობის ხარისხი, დისციპლინური სამართალწარმოების პროცესის ობიექტურობა და პრაქტიკის თანმიმდევრულობა.
იმის გათვალისწინებით, რომ კონფიდენციალურობის დაცვის მოტივით ინსპექტორის სამსახურიდან დასკვნების მიღება შეუძლებელი იყო, საჩივრის ნაწილობრივ დაკმაყოფილება და ცალკეული დასკვნების ზოგადი ფორმულირების სახით, მაიდენტიფიცირებელი მონაცემების გარეშე გასაჯაროება დადებითად უნდა შეფასდეს. თუმცა, დამოუკიდებელი ინსპექტორის სამსახურის საქმიანობის სათანადო გამჭვირვალობისთვის არსებითად მნიშვნელოვანია ინსპექტორის მიერ მომზადებული ყველა დასკვნის ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფა.
__
[1] იხილეთ „სასამართლო რეფორმის შედეგების შეფასება - დისციპლინური პასუხისმგებლობის სისტემა“, ნოემბერი 2019, ხელმისაწვდომია: https://bit.ly/3iCaJhN
„სასამართლო რეფორმის შედეგების შეფასება“, მარტი 2019, ხელმისაწვდომია: https://bit.ly/2ZLH0Kq
„სასამართლო სისტემის სტრატეგიისა და სამოქმედო გეგმის შესრულების მდგომარეობა“, 2020, ხელმისაწვდომია: https://bit.ly/2ZA74Ik
მოცემული მასალის მომზადება დაფინანსებულია შვედეთის საერთაშორისო განვითარების თანამშრომლობის სააგენტოს, Sida-ს მიერ. შინაარსზე პასუხისმგებლობა სრულად ეკისრება მის შემქმნელს. Sida შესაძლოა არ იზიარებდეს გამოთქმულ ხედვებსა და ინტერპრეტაციებს.