აპრილი, 2013 წელი
ავტორი: გიორგი ხიშტოვანი
საქართველოს ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლის პროცესში, სამართლებრივი ურთიერთობის ძირითად მონაწილეებად მომსახურების მიწოდების მხარეს ციფრული სამაუწყებლო საეთერო ქსელის მულტიპლექს ოპერატორები და მაუწყებლები მოიაზრება. სატელეკომუნიკაციო ბაზრის საბითუმო სეგმენტების მსგავსად, ციფრული საეთერო მაუწყებლობის გარდამავალ და მის შემდგომ ეტაპებზე მთავარი პრობლემა მულტიპლექსორის რესურსებთან დაშვების საკითხების რეგულირება წარმოადგენს, რაც შესაძლოა განხორციელდეს დაშვების პირობების შეზღუდვით . კონკურენციის რეგულირების დროულმა ღონისძიებებმა, უნდა უზრუნველყოს დაშვების პირობების მაქსიმალური გამჭვირვალობა, დაშვების არადისკრიმინაციულობა და ქსელის ყველა საჭირო ელემენტთან შეუზღუდავი წვდომა.
დაშვების პირობების რეგულირება უნდა განხორციელდეს გამჭვირვალეობის სპეციფიკური ვალდებულების დადგენით, თუმცა ყველაზე მნიშვნელოვანი და პრობლემური, შესაძლებელია გახდეს, მულტიპლექსორის რესურსებთან წვდომის ტარიფების დადგენის საკითხი, რადგან ხარჯებზე არა ორიენტირებულმა და არაგონივრულმა ტარიფებმა, შესაძლებელია გამოიწვიოს მცირებიუჯეტიანი ადგილობრივი და რეგიონული მაუწყებლების პროცესისაგან იზოლაცია და შემდგომში მათი გაკოტრება / შერწყმა.
მიმდინარე პროცესის ფარგლებში, მნიშვნელოვნად მიგვაჩნია, ციფრულ ქსელთან დაშვების მომსახურების ტარიფის განსაზღვრის სახელმძღვანელო დოკუმენტის შემუშავება. სახელმძღვანელო დოკუმენტის შემუშავების პროცესში, ჩვენ დავიხმართ მაგალითებს საერთაშორისო პრაქტიკიდან. უპირველეს ყოვლისა, მოყვანილი იქნება მაგალითები ციფრულ საეთერო მაუწყებლობაზე გადასვლის პროცესში ფინეთის, ირლანდიისა და ტანზანიის მარეგულირებელი ორგანოებისათვის შემუშავებული სარეკომენდაციო დოკუმენტებიდან. ამავდროულად, მნიშვნელოვნად მიგვაჩნია, სწორედ ისეთი სახელმძღვანელო დოკუმენტის ჩამოყალიბება, რომელიც გაითვალისწინებს ციფრული საეთერო მაუწყებლობის ქსელის სპეციფიკას და გამოკვეთს იმ დანახარჯებს, რომლებიც უშუალოდ იქნება დაკავშირებული საეთერო ციფრულ ქსელთან დაშვების მომსახურების ტარიფთან. მიზანშეწონილია, რომ ეს სახელმძღვანელო დოკუმენტი გამოყენებული იყოს ე.წ. „მულტიპლექს ოპერატორის“ (შემდგომში - ‚‚ოპერატორი‘‘) მიერ სწორედ ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლის გარდამავალ და მის შემდგომ პერიოდში.