პროექტის სახელწოდება: ინტერნეტის თავისუფლების სამართლებრივი გარანტიების გაუმჯობესება საქართველოში

პროექტის დაფინანსება: ამერიკის იურისტთა ასოციაცია (მისი სამართლიანობისა და განათლების ფონდის დახმარებით)

პროექტის ნომერი: S-LMAQM-16-GR-1095

პროექტის ბიუჯეტი: 11, 649 აშშ დოლარი

პროექტის ხანგრძლივობა:1 მარტი, 2017 – 31 ივლისი, 2017

პროექტის მიზნები და ამოცანები

პროექტის საბოლოო მიზანია სამართლებრივ დონეზე უსაფრთხოების გარანტიებისა და ინტერნეტის თავისუფლების უზრუნველყოფა და გაძლიერება საქართველოში.

მიზნის მისაღწევად, პროექტის მთავარი ამოცანებია:

• ონლაინ კონტენტის დაბლოკვის, გაფილტვრისა და მოხსნის შესახებ საზოგადოებაში საჯარო დისკუსიების წახალისება;

• ონლაინ კონტენტის დაბლოკვის, გაფილტვრისა და მოხსნის თემებზე დაინტერესებულ მხართა შორის დიალოგის ხელშეწყობა;

• საქართველოში ინტერნეტის შეზღუდვის სფეროში მთავარი გამოწვევებისა და შესაბამისი პრობლემების გამოვლენა;

• ინტერნეტის თავისუფლების შესახებ საერთაშორისო პრაქტიკისა და სტანდარტების შესწავლა და საქართველოს წინაშე არსებული გამოწვევებისთვის შესაბამისი ასპექტების გაზიარება;

• კანონპროექტის შემუშავება ინტერნეტის თავისუფლებაზე, მათ შორის ონლაინ კონტენტის სამართლებრივ შეზღუდვაზე.

ბენეფიციარები/სამიზნე ჯგუფი

პროექტის მთავარი სამიზნე ჯგუფებია: სამოქალაქო საზოგადოება, მედია, კერძო სექტორი, საჯარო დაწესებულებები, ასევე, მთლიანად საზოგადოება. პროექტის გუნდი სამუშაო შეხვედრებს გეგმავს შემდეგი დაინტერესებული მხარეებისთვის:

• სამთავრობო დაწესებულებები;

• მედიის, სამოქალაქო საზოგადოებისა და აკადემიური წრეების წარმომადგენლები;

• კერძო სექტორის წარმომადგენლები, მათ შორის, ინტერნეტ მომსახურების მიმწოდებლები.

პროექტის ძირითადი საქმიანობები:

1) სამუშაო შეხვედრები

დასახული მიზნებისა და ამოცანების მისაღწევად, პროექტის გუნდი უკანონო კონტენტის დაბლოკვის, გაფილტვრისა და მოხსნის შესახებ საჯარო დისკუსიების წახალისებას გეგმავს. ამისთვის, დაინტერესებული მხარეების (მედია, არასამთავრობო ორგანიზაციები, მთავრობა, კერძო სექტორი და აკადემიური წრეების წარმომადგენლები) მონაწილეობით, სულ მცირე, სამი სამუშაო შეხვედრა ჩატარდება.

დაგეგმილი შეხვედრების მთავარი ამოცანა, ერთი მხრივ, ქვეყნისთვის პროექტის თემის მნიშვნელობისა და აქტუალობის წარმოჩენა, ხოლო, მეორე მხრივ, კანონპროექტის ინიცირებამდე დაინტერესებულ მხარეთა პოზიციების გათვალისწინებაა. საერთო ჯამში, სამუშაო შეხვედრები ხელს შეუწყობს დაინტერესებულ მხარეთა შორის დიალოგს და საზოგადოების ფართო სეგმენტის ინტერესებისა და შეხედულებების გათვალისწინებით სათანადო სამართლებრივი წინადადებების შემუშავების პროცესის გაუმჯობესების წინაპირობა იქნება.

2) კვლევა და კანონპროექტის შემუშავება

პროექტის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი აქტივობა საქართველოში არსებული ინტერნეტ რეგულაციის პრაქტიკული და სრულყოფილი სამართლებრივი ანალიზის მომზადება და ამ საკითხზე საერთაშორისო სტანდარტების შესწავლაა. მთავარი აქცენტი უკანონო კონტენტის გაფილტვრაზე, დაბლოკვაზე, მოხსნასა და ამ პროცესში სხვადასხვა დაინტერესებულ მხარეთა როლზე იქნება.

ქვეყანაში ინტერნეტის თავისუფლების უზრუნველყოფის მიზნით, კვლევაზე დაყრდნობით, მთავრობისთვის შემუშავდება რეკომენდაციების პაკეტი. აუცილებელია ინტერნეტ თავისუფლების ერთიანი კანონის მიღება, რადგან ამჟამად ინტერნეტ რეგულაციები სხვადასხვა სამართლებრივ აქტებში ქაოტურადაა მოცემული. ამიტომაც, პროექტის გუნდი საკითხის მოსაწესრიგებლად კანონპროექტის შემუშავებას გეგმავს.

შემოთავაზებულ წინადადებაში განხილული იქნება შემთხვევები, როდესაც კონკრეტული ონლაინ კონტენტის გაფილტვრა, დაბლოკვა და მოხსნა იქნება ნებადართულის.

არანაკლებ მნიშვნელოვანია იმ სახელმწიფო ინსტიტუტების უფლებების/ძალაუფლებისა და ვალდებულებების ნათელი და არაორაზროვანი გამიჯვნა, რომლებსაც ინტერნეტ თავისუფლებების საკითხები ეხებათ, მაგალითად, საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისია, საქართველოს პროკურატურა, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორი და ა.შ. უკანონო კონტენტის გაფილტვრის, დაბლოკვისა და მოხსნის პროცესში ზუსტად უნდა განისაზღვროს სასამართლოს როლიც. ასევე, სამართლებრივად დაცული და ცხადი უნდა იყოს ინტერნეტ მომსახურების მიმწოდებელთა უფლებები და მოვალეობები.

3) კანონპროექტის საზოგადოებისთვის გაცნობა

კანონპროექტზე საჯარო კონსესუსის მისაღწევად პროექტის გუნდი მჭიდროდ ითანამშრომლებს ყველა დაინტერესებულ მხარესთან. კანონპროექტი დაეგზავნება IDFI-ის პარტნიორებს მედიიდან, არასამთავრობო ორგანიზაციებიდან და აკადემიური დაწესებულებებიდან. ინფორმაცია ასევე მიეწოდება მთავრობისა და კერძო სექტორის წარმომადგენლებს, მათ შორის, სამუშაო შეხვედრების მონაწილეებს. პროექტის განმავლობაში შემუშავებული კვლევა და რეკომენდაციები იქნება საჯარო და ნებისმიერ დაინტერესებულ პირს შეეძლება საკუთარი აზრის გამოთქმა. IDFI, კომუნიკაციის სხვადასხვა გზების დახმარებით, დაინტერესებული მხარეებისგან მიიღებს შეფასებას და საბოლოო შესწორებებს შეიტანს კანონპროექტში.

4) კანონპროექტის მთავრობისთვის წარდგენა

საბოლოოდ, კანონპროექტის საბოლოო ვერსია წარედგინება შესაბამის სამთავრობო დაწესებულებებს, რათა შემდეგში კანონის ინიცირება საქართველოს პარლამენტში მოხდეს.

 ხელშეკრულება