21 სექტემბერს, ქალაქ მანჩესტერში გაიმართა ინფორმაციის კომისიონერთა (ინფორმაციის თავისუფლების საზედამხედველო ორგანოთა წარმომადგენლების) მე-10 საერთაშორისო კონფერენცია. კონფერენციას მასპინძლობდნენ გაერთიანებული სამეფოს ინფორმაციის კომისიონერი ელიზაბეტ დენჰამი და შოტლანდიის ინფორმაციის კომისიონერი მარგარეტ კიზი. ღონისძიებას ესწრებოდნენ ინფორმაციის კომისიონერები 30 ქვეყნიდან.

ინფორმაციის კომისიონერთა საერთაშორისო კონფერენცია იმართება ორ წელიწადში ერთხელ, სადაც ინფორმაციის თავისუფლების საზედამხედველო ორგანოებსა და სხვა დაინტერესებულ პირებს აქვთ შესაძლებლობა,განიხილონ ინფორმაციაზე წვდომის გამოწვევები და იმსჯელონ არსებული პრობლემების მოგვარების გზებზე.

წლევანდელი კონფერენციის ძირითადი თემა სახელმწიფო სერვისების მიმწოდებელთა ანგარიშვალდებულება და გამჭვირვალობა იყო. ბოლო წლების განმავლობაში, განსაკუთრებით აქტუალური გახდა სახელმწიფო სერვისების მიწოდების უფლების დელეგირება კერძო სამართლის იურიდიულ პირებზე. ერთი მხრივ, ეს ამარტივებს სერვისების მიწოდებას ბიუროკრატიული პროცედურების შემცირების გზით, თუმცა, მეორე მხრივ, ასუსტებს საზოგადოებრივ კონტროლს, რადგან მოქალაქეებს და დაინტერესებულ პირებს, ხშირ შემთხვევაში, არ აქვთ უფლება, მიიღონ საჯარო ინფორმაცია კერძო დაწესებულებებისგან.

ორდღიანი კონფერენციის დასასრულს, კომისიონერებმა მიიღეს რეზოლუცია, რომელიც მიზნად ისახავს საჯარო სერვისების გამჭვირვალობისა და საჯარო სერვისების მიმწოდებელ კომპანიათა ანგარიშვალდებულების ხარისხის გაზრდას. ინფორმაციის კომისიონერები შეთანხმდნენ, რომ აუცილებელია სახელმწიფოებმა წაახალისონ ღია კონტრაქტების სტანდარტები, რაც კერძო კომპანიებთან დადებული ხელშეკრულებების ღია ფორმატში გამოქვეყნებას გულისხმობს. კომისიონერები ასევე შეთანხმდნენ სამუშაო ჯგუფის შექმნაზე, რომელიც შეისწავლის დასახული პრობლემის მოგვარების ინიციატივებს.

სახელმწიფო სერვისების მიმწოდებელ კერძო კომპანიათა გამჭვირვალობა და ანგარიშვალდებულება საქართველოშიც მნიშვნელოვანი პრობლემაა. მოქმედი კანონმდებლობით, ადმინისტრაციული ორგანო განმარტებულია, როგორც „ყველა სახელმწიფო ან ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანო ან დაწესებულება, საჯარო სამართლის იურიდიული პირი (გარდა პოლიტიკური და რელიგიური გაერთიანებებისა), აგრეთვე ნებისმიერი სხვა პირი, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობის საფუძველზე ასრულებს საჯარო სამართლებრივ უფლებამოსილებებს“. ამ უკანასკნელშიმოიაზრება  სწორედ სახელმწიფო სერვისების მიმწოდებელი კერძო სამართლის იურიდიული პირები, რომელთაგან საჯარო ინფორმაციის მიღება ფაქტობრივად შეუძლებელია.

ხშირია შემთხვევები, როდესაც ადმინისტრაციულ ორგანოთა ხელშეკრულებები სხვადასხვა კერძო სამართლის იურიდიულ პირებთან გამოცხადებულია კომერციულ საიდუმლოებად, შესაბამისად, საზოგადოებას არ აქვს მათზე მონიტორინგის განხორციელების შესაძლებლობა. ამ პრობლემას ვაწყდებით, მაგალითად: შპს „სი-ტი პარკის“, სს „თელასის“, სს „საპარტნიორო ფონდის“, შპს „საქართველოს ფოსტისა“ და სს „საქართველოს რკინიგზის“ შემთხვევაში.  

საქართველოში მოცემული პრობლემის გადაჭრის ერთ-ერთი მექანიზმი ინფორმაციის თავისუფლების შესახებ ახალი კანონის მიღებაა. ჯერ კიდევ 2014 წელს, ფონდ ღია საზოგადოების მხარდაჭერით და ინიციატივით, IDFI-ის, დარგის ექსპერტებისა და საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს წარმომადგენელთა მიერ დაკომპლექტებულმა სამუშაო ჯგუფმა შეიმუშავა ინფორმაციის თავისუფლების კანონის პროექტი. სხვა მნიშვნელოვან სიახლესთან ერთან, კანონპროექტი აწესებდა კერძო სამართლის იურიდულ პირთა ანგარიშვალდებულების უფრო მაღალ სტანდარტებს.

IDFI სრულად იზიარებს 21 სექტემბერს ქალაქ მანჩესტერში ხელმოწერილი რეზოლუციის შინაარს და იმედს გამოთქვამს, რომ უახლოეს მომავლში საქართველოს პარლამენტს განსახილველად წარედგინება ინფორმაციის თავისუფლების შესახებ ახალი კანონის პროექტი, რომელიც უპასუხებს არსებულ გამოწვევებს და თანხვედრაში იქნება საერთაშორისო სტანდარტებთან.

რეზოლუციის ტექსტი სრულად.